Dương quý phi
Phi tần của Đường Huyền Tông / From Wikipedia, the free encyclopedia
Dương Quý phi (chữ Hán: 楊貴妃, 719 – 756[1]), còn gọi là Dương Ngọc Hoàn (楊玉環) hay Dương Thái Chân (楊太真)[2], là một phi tần rất được sủng ái của Đường Huyền Tông Lý Long Cơ. Trong văn hóa Trung Hoa, bà được xếp vào một trong Tứ đại mỹ nhân của lịch sử Trung Quốc, có sắc đẹp được ví là Tu hoa (羞花), khiến hoa thu mình lại vì hổ thẹn.
Bài viết hoặc đoạn này cần được wiki hóa để đáp ứng tiêu chuẩn quy cách định dạng và văn phong của Wikipedia. (tháng 9/2022) |
Dương Quý phi 楊貴妃 | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Đường Huyền Tông Quý phi | |||||||||||||
Tranh của Hosoda Eishi đầu thế kỷ XIX tại Viện bảo tàng Anh | |||||||||||||
Thông tin chung | |||||||||||||
Sinh | 719 Tứ Xuyên, Trung Quốc | ||||||||||||
Mất | 756 (37 tuổi) Mã Ngôi Dịch, Hàm Dương | ||||||||||||
An táng | Mã Ngôi Dịch (chỉ là mộ gió) | ||||||||||||
Phối ngẫu | Thọ vương Lý Mạo Đường Huyền Tông Lý Long Cơ | ||||||||||||
| |||||||||||||
Tước hiệu | [Thọ vương phi; 壽王妃] [Thái Chân đạo sĩ; 太真道士] [Quý phi; 貴妃] | ||||||||||||
Thân phụ | Dương Huyền Diễm | ||||||||||||
Tôn giáo | Đạo giáo |
Câu chuyện về tình duyên giữa Dương Quý phi và Đường Huyền Tông thường được nhắc đến với khung cảnh tráng lệ, xa hoa tột đỉnh của giai đoạn nhà Đường đang thịnh thế. Sự yêu chiều một cách thái quá của Đường Huyền Tông đối với Dương Quý phi là nguyên nhân khiến người đời cho rằng sự suy vong của nhà Đường đều do Dương Quý phi mà ra. Sắc đẹp của Dương Quý phi được ghi nhận là đầy đặn, thường được so sánh một cách đối lập với Triệu Phi Yến nhà Hán, với câu [Hoàn phì Yến sấu; 環肥燕瘦]. Triệu Phi Yến được biết đến nhẹ như chim yến, có thể đứng trên lòng bàn tay người, còn Dương Quý phi lại nổi tiếng vì sự đẫy đà, tròn trịa có phần mập mạp, sắc da mịn màng, diễm lệ.
Trong văn học Trung Hoa, bà là một mỹ nhân nổi tiếng. Bài thơ Thanh bình điệu của Lý Bạch đã khiến hình ảnh nhan sắc của bà được lưu truyền một cách bất tử, với câu thơ được lan truyền đến tận ngày nay: 「"Vân tưởng y thường, hoa tưởng dung"」. Bên cạnh đó, tác phẩm trường văn Trường hận ca của đại thi nhân Bạch Cư Dị, cùng Thái Chân ngoại truyện của Nhạc Sử[3] cũng góp phần khiến hình ảnh Dương Quý phi lan rộng hơn bao giờ hết. Đối với các nước ảnh hưởng văn hóa Trung Hoa như Việt Nam, Hàn Quốc và Nhật Bản, hình tượng về Dương Quý phi cũng được biết đến rộng rãi, đặc biệt nhất chính là Nhật Bản, khi hình ảnh của bà là một đề tài phổ biến trong nghệ thuật hội họa thời kỳ Edo.