Amadeo I của Tây Ban Nha
Quốc vương Tây Ban Nha / From Wikipedia, the free encyclopedia
Amadeo I (tiếng Ý: Amedeo, đôi khi được Latinh hóa thành Amadeus; tên đầy đủ: Amedeo Ferdinando Maria di Savoia; 30 tháng 5 năm 1845 – 18 tháng 1 năm 1890) là một hoàng tử người Ý trị vì với tư cách là Vua Tây Ban Nha từ năm 1870 đến năm 1873. Vị vua đầu tiên và duy nhất của Tây Ban Nha xuất thân từ Vương tộc Savoia, ông là con trai thứ hai của Victor Emmanuel II của Ý và em trai của Vua Umberto I. Ông được biết đến trong phần lớn cuộc đời của mình với tư cách là Công tước xứ Aosta, tước hiệu thông thường dành cho con trai thứ hai của nhà cai trị triều đại Savoy.
Amadeo I của Tây Ban Nha | |||||
---|---|---|---|---|---|
Amedeo của Savoia-Aosta | |||||
Vua Tây Ban Nha | |||||
Tại vị | 16 tháng 11 năm 1870 - 11 tháng 2 năm 1873 2 năm, 87 ngày | ||||
Tiền nhiệm | Isabel II Nữ vương Tây Ban Nha Francisco Serrano Nhiếp chính Tây Ban Nha | ||||
Kế nhiệm | Estanislao Figueras Tổng thống Cộng hoà Alfonso XII Quốc vương Tây Ban Nha | ||||
Công tước Aosta | |||||
Tại vị | 30 tháng 5 năm 1845 - 18 tháng 1 năm 1890 | ||||
Tiền nhiệm | Vittorio Emanuele | ||||
Kế nhiệm | Hoàng tử Emanuele Filiberto, Công tước thứ 2 | ||||
Thông tin chung | |||||
Sinh | 30 tháng 5 năm 1845 Cung điện hoàng gia Turin, Torino, Vương quốc Sardegna | ||||
Mất | 18 tháng 1 năm 1890 (44 tuổi) Cung điện hoàng gia Turin, Turin, Vương quốc Ý | ||||
Phối ngẫu | Maria Vittoria dal Pozzo Maria Letizia Bonaparte | ||||
Hậu duệ | Hoàng tử Emanuele Filiberto, Công tước thứ hai của Aosta Hoàng tử Vittorio Emanuele, Bá tước Turin Hoàng tử Luigi Amedeo, Công tước Abruzzi Hoàng tử Umberto, Bá tước Salemi | ||||
| |||||
Vương tộc | Nhà Savoia-Aosta | ||||
Thân phụ | Vittorio Emanuele II của Ý | ||||
Thân mẫu | Adelheid Franziska của Áo |
Ông được Cortes Generales bầu làm vua của Tây Ban Nha vào năm 1870, sau khi Nữ vương Isabel II bị phế truất, và tuyên thệ nhậm chức vào năm 1871. Triều đại của Amadeo đầy rẫy sự phát triển của chủ nghĩa cộng hòa, các cuộc nổi dậy của Carlist ở phía Bắc và phong trào độc lập của Cuba. Sau 3 năm đầy biến động trên ngai vàng, ông thoái vị và trở về Vương quốc Ý vào năm 1873, và kết quả là Đệ nhất Cộng hòa Tây Ban Nha được tuyên bố ra đời.
Ông đã thành lập chi nhánh Nhà Aosta của Hoàng gia Savoy của Ý, là chi nhánh có dòng dõi phụ hệ của chi nhánh có nguồn gốc từ Vua Umberto I trị vì ở Ý cho đến năm 1900, nhưng cấp cao hơn chi nhánh của các Công tước xứ Genova.