Germaniya — Yaponiya munosabatlari
From Wikipedia, the free encyclopedia
Germaniya-Yaponiya munosabatlari(nemischa Deutsch-japanische Beziehungen; yaponcha:日独関係) — Germaniya va Yaponiya davlatlari oʻrtasidagi iqtisodiy, ijtimoiy, siyosiy, maʼrifiy, fan va boshqa sohalardagi oʻzaro hamkorlik aloqalari. Bu aloqalar 1861-yilda Prussiyadan (1866-1870-yillarda Germaniya imperiyasi tashkil topishidan oldin) Yaponiyaga birinchi elchi tashrifi bilan rasman oʻrnatilgan. Yaponiya 1867-yilgi Meydzi islohotidan soʻng tez modernizatsiya qilindi. Koʻpincha nemis modellaridan qizgʻin intellektual va madaniy almashinuv orqali foydalanildi. 1900-yilda Yaponiya Buyuk Britaniya bilan birlashgandan soʻng, Germaniya va Yaponiya Birinchi Jahon urushida dushmanga aylandi. Yaponiya 1914-yilda Germaniya imperiyasiga urush eʼlon qildi va Xitoy, Tinch okeanidagi asosiy nemis mulklarini tortib oldi.
1930-yillarda ikkala davlat ham oʻz mintaqalariga nisbatan tajovuzkor militaristik munosabatni qabul qildilar. Bu yaqinlashuvga va oxir-oqibat, Italiyani oʻz ichiga olgan siyosiy va harbiy ittifoqqa olib keldi. Biroq, Ikkinchi Jahon urushi davrida ittifoq kuchlari oʻrtasidagi katta masofalar bilan cheklangan edi. Koʻpincha Yaponiya va Germaniya alohida urushlar olib borishdi va oxir-oqibat alohida taslim boʻlishdi.
Ikkinchi jahon urushidan keyin har ikki davlatning iqtisodiyoti tez tiklandi. Endi iqtisodiy masalalarga qaratilgan ikki tomonlama munosabatlar tez orada qayta tiklandi. Bugungi kunda Yaponiya va Germaniya mos ravishda dunyoning uchinchi va toʻrtinchi yirik iqtisodiyoti boʻlib, siyosiy, madaniy, ilmiy va iqtisodiy hamkorlikning koʻplab turlaridan katta foyda koʻrmoqda.
2012-yil oxirida Bertelsmann jamgʻarmasi soʻroviga koʻra, nemislar Yaponiyaga koʻp jihatdan ijobiy qarashadi va bu davlatni kamroq raqobatchi va koʻproq sherik deb bilishadi. Yaponiyaning Germaniya haqidagi qarashlari ham ijobiy, yapon xalqining 97 % Germaniyaga ijobiy, atigi 3 % esa Germaniyaga salbiy qaraydi[1].