Avstriya — Germaniya munosabatlari
From Wikipedia, the free encyclopedia
Avstriya va Germaniya oʻrtasidagi munosabatlar umumiy tarix, madaniyat va til tufayli yaqin, nemis tili ikkala davlatning rasmiy tilidir.
Avstriya 972-yilda Germaniya Bavariya gersogligidan ajralib chiqdi. Avstriya va boshqa nemis davlatlari 972-1806-yillarda Muqaddas Rim imperiyasi va 1815-1866-yillarda yaʼni 1866-yilda Avstriya-Prussiya urushigacha Germaniya Konfederatsiyasi tarkibiga kirgan. Shuning uchun 1866-yildan birinchi marta Avstriya Germaniyadan butunlay ajralib chiqdi. Natijada Avstriya 1871-yilda Germaniya imperiyasining tashkil topishini eʼlon qilishda chetlashtirildi. 1867-yilda Avstriya Avstriya-Vengriya imperiyasini yaratish uchun Vengriya bilan ikki tomonlama kelishuv oʻrnatdi.
1918-yilda, Birinchi jahon urushi tugaganidan soʻng, Avstriya-Vengriyaning qulashi bilan, Avstriya Germaniya bilan birlashish istagida oʻz nomini qisqa muddatga Germaniya-Avstriya Respublikasi deb oʻzgartirdi. Biroq bu Sen-Jermen shartnomasi (1919) bilan taqiqlangan edi. Natijada, urushlararo davrning koʻp qismida Avstriya va Germaniya alohida davlatlar sifatida qolishda davom etdilar.
Biroq, 1938-yilda avstriyalik Adolf Gitler boshchiligidagi revanshist Uchinchi Reyx Avstriyani Germaniyaga qoʻshib oldi va keyinchalik Anshlyus deb ataladi. Ikkinchi jahon urushi yakuniga etgach, Karl Renner boshchiligidagi Avstriya Muvaqqat hukumati 1945-yil 27-aprelda Germaniyadan mustaqilligini eʼlon qildi[1], Avstriyada nemis millatchiligi zaiflashdi. 1955-yilda Avstriyaning yana hokimiyatga ega boʻlishiga ruxsat beruvchi Avstriya Davlat shartnomasi Germaniya va Avstriyani ittifoq shartlariga koʻra birlashtirishni taqiqladi.
1995-yilda Avstriya Yevropa Ittifoqiga kirganidan soʻng, ikkala davlat ham Shengen kelishuviga aʼzo boʻldi. Biroq, Germaniya NATOga aʼzo davlat boʻlsa-da, uning qatʼiy konstitutsiyaviy betaraflik talabiga muvofiq, Avstriya NATO aʼzosi emas.
2004-yildan beri Avstriya va Germaniya har doim nemis tilida soʻzlashuvchi mamlakat sifatida sammitning ikki aʼzosi boʻlib kelgan[2].