Kanser ağrısı
From Wikipedia, the free encyclopedia
Kanser ağrısı tümörün yakındaki vücut kısımlarına baskı yapması veya sızmasından, tedavi ve teşhis yöntemlerinden veya hormon dengesizliği veya bağışıklık tepkisinin neden olduğu deri, sinir ve diğer değişikliklerden kaynaklanabilir. Çoğu kronik (uzun süreli) ağrı hastalıktan, akut (kısa süreli) ağrıların çoğu ise tedavi veya teşhis yöntemlerinden kaynaklanır. Ancak radyoterapi, cerrahi ve kemoterapi tedavi bittikten sonra uzun süre devam eden ağrılı durumlar oluşturabilir. Ağrının varlığı esasen kanserin yerine ve hastalığın evre’sine bağlıdır.[1] Herhangi bir zamanda kötü huylu kanser teşhisi konan tüm insanların yaklaşık yarısı ağrı duyar ve ilerlemiş kanseri olanların üçte ikisi uykularını, ruh hallerini, sosyal ilişkilerini ve günlük yaşam aktiviteleri olumsuz yönde etkileyecek kadar şiddetli ağrı hisseder.[1][2][3]
Yetkili yönetimle vakaların %80 - %90‘arasında kanser ağrısı yok edilebilir veya iyi kontrol edilebilir ancak gelişmiş dünyadaki kanser hastalarının yaklaşık % 50'si optimumdan daha az bakım almaktadır. Dünyada kanserli insanların yaklaşık %80'i ya çok az ağrı kesici ilaç alır veya hiç almaz.[4] Çocuklarda ve zihinsel engelli kişilerde de kanser ağrısının yetersiz tedavi edildiği bildirilmektedir.[5] Kanser ağrısının idaresinde ilaç kullanımına ilişkin kılavuzlar Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve diğerleri tarafından yayınlanmıştır.[6][7] Sağlık mensuplarının mümkün olduğunda hasta veya hasta vasisinin ağrı tedavi seçenekleriyle ilişkili riskler ve faydalar hakkında iyi bilgilendirilmesini sağlamak gibi etik yükümlülükleri vardır. Yeterli ağrı tedavisi bazen ölmekte olan kişinin hayatını biraz kısaltabilir.[8]