Altı Gün Savaşı
1967 yılında İsrail ile Arap ülkeleri arasında yapılan savaş / From Wikipedia, the free encyclopedia
Altı Gün Savaşı (İbranice: מלחמת ששת הימים, Milhemet Sheshet Ha‑Yamim; Arapça: حرب الأيام الستة, Ḥarb'el‑eyyam'es‑Sitte veya Arapça: حرب 1967, Ḥarb 1967); diğer adlarıyla 1967 Arap-İsrail Savaşı, Üçüncü Arap-İsrail Savaşı, Altı Günün Savaşı veya Haziran Savaşı, 5 Haziran 1967 Pazartesi, İsrail ile Arap komşuları Mısır, Ürdün ve Suriye arasında başlayan ve 6 gün süren savaşa verilen addır. Arap İttifakı'na Irak, Suudi Arabistan, Sudan, Tunus, Fas ve Cezayir de asker ve silah yardımıyla katılmışlardır.[9]
Altı Gün Savaşı | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Arap-İsrail Savaşları | |||||||||
İsrail Kara Kuvvetlerinin Sina Yarımadası'ndaki ilerleyişi. | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Silah Yardımı[1]: (Arap Birliği iddiası) |
Mısır Suriye Ürdün Irak Suudi Arabistan[2][3][4] Destekleyenler: FKÖ Lübnan (5 Haziran'da hava saldırısı yaptı.)[5] | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Levi Eşkol İzak Rabin Moşe Dayan Uzi Narkiss Israel Tal Mordechai Hod Ariel Şaron |
Cemal Abdünnâsır Abdülhakim Amir Abdul Munim Riad Zaid ibn Shaker Hafız Esad Emin el-Hüseyni Faysal bin Abdülaziz | ||||||||
Güçler | |||||||||
264.000 asker (214.000 yedek kuvvet dâhil) 300 savaş uçağı 800 tank[6] Toplam: 264.000 |
Mısır: 240.000 Suriye, Ürdün ve Irak: 307.000 957 savaş uçağı 2.504 tank[7] Toplam: 547.000 | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
800 ölü, 2.563 yaralı, 15 esir, 46 uçak kaybı[8] (İsrail'in belirttiği kayıplar) |
Mısır: 11.500 ölü, 20.000 yaralı Ürdün: 700 ölü, 2.500 yaralı Suriye: 2.500 ölü, 5.000 yaralı Irak: 10 ölü, 30 yaralı Toplam: 21.000 ölü, 45.000 yaralı, 6.000 esir 400'den fazla uçak kaybı (tahminler) |
Savaş, İsrail'in kesin üstünlüğü ile bitmiştir. Savaşın sonunda Mısır'dan Sina Yarımadası'nı, Suriye'den Golan Tepeleri'ni ve Filistin'in Gazze Şeridi ile Batı Şeria topraklarını alan İsrail, topraklarını dört katına çıkarmıştır. Bu olay başta Filistin Sorunu olmak üzere günümüzdeki birçok sorunun temelini oluşturur. Bu savaştaki önemli olaylardan biri de savaşı gözlemlemek üzere gönderilen USS Liberty adlı bir Amerikan gemisinin İsrail tarafından saldırıya uğramasıdır. Dönemin Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Çağlayangil; Türk Hükûmetinin kuvvete başvurularak toprak kazanılmasını kabul edemeyeceğini açıklamıştır. BM Güvenlik Konseyinde Türkiye'nin bu görüşü kabul görmüş ve konseyin 242 sayılı Kararı'nda İsrail'in son savaşta işgal ettiği tüm topraklardan çekilmesi istenmiştir.[10] İsrail bu kararı başta kabul etmiş ve 1979 yılında Sina Yarımadası'ndan, ilerleyen dönemlerde Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nden çekilmiş olsa da sonraki dönemlerde diğer toprakları ilhak ettiğini açıklamıştır. İsrail'in BM kararlarını uygulamaması, bölgede birçok sorunun kaynağını oluşturmuştur. Türkiye, Fas'ta toplanan İslam İşbirliği Teşkilatında da İsrail'in işgal ettiği topraklardan çekilmesi gerektiğini vurgulamış, buna karşın İsrail ile diplomatik ilişkilerin kötüleştirilmesi kararına karşı çıkmıştır.[11]