Kola
From Wikipedia, the free encyclopedia
ʻOku ua ʻa e ngaahi ʻakau ʻoku ui ko e kola ʻi Tongá ni.
- Ko e fuʻu ʻakau lahi ia, ʻoku tatau mo e Citrus vulgaris, mo e hono foʻi fua, ʻoku meimei tatau mo e ngaahi moli kae siʻi ange mo e mahi ange.
- Ko e faʻahinga mohuku, ʻoku tui ʻe he kau saienisi ʻe taha ko e Sorghum sudanense ia, pea ʻikai ko e S. halepense. Ko hono ʻuhinga tatau ko e Andropogon halepensis. ʻOku ngāueʻaki foki maʻa e Sorghum bicolor, ko e faʻahinga kehe (pe tatau ?), ka meimei tatau ʻene ʻasi. Taimi ʻe niʻihi ʻoku ui foki ko hana, kā ko e mohuku kehe ia.
Kola | ||||||||||||||||
Fakafaʻafaʻahinga fakasaienisi | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Hingoa kakato lōua | ||||||||||||||||
Citrus aurantium L. Hingoa lea fakapilitānia: Sour/bitter orange, Seville orange | ||||||||||||||||
Vakai ki he tala fakalahi: Commons & Wikispecies |
Kola | ||||||||||||||
Fakafaʻafaʻahinga fakasaienisi | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Hingoa kakato lōua | ||||||||||||||
Sorghum halepense (L.) Pers. Hingoa lea fakapilitānia: Johnson grass | ||||||||||||||
Vakai ki he tala fakalahi: Wikispecies |
Ko e mohuku ko e ʻakau vaoa taʻefiemaʻu ʻaupito ia. ʻOku ui ko e ʻakau kovi ʻoku mafola mo tupu vao ʻe he palemia ʻi 1927 (lao fakalahi 1988, vahe 128) maʻa Haʻapai mo Vavaʻu, pea ʻi 1929 maʻa Niuatoputapu mo Tafahi.