ราชวงศ์จิ้น
From Wikipedia, the free encyclopedia
ราชวงศ์จิ้น ([tɕîn]; จีน: 晉朝; พินอิน: Jìn Cháo) หรือ จักรวรรดิจิ้น บางครั้งจะถูกเรียกกันว่า ซือหม่าจิ้น (司馬晉) หรือ สองจิ้น (兩晉) เป็นหนึ่งในราชวงศ์ที่ปกครองแผ่นดินจีน ซึ่งดำรงอยู่ตั้งแต่ ค.ศ. 266 ถึง ค.ศ. 420 ถูกก่อตั้งสถาปนาโดยซือหม่าหยานหรือสุมาเอี๋ยน (เมื่อขึ้นครองราชย์ มีพระนามว่า พระเจ้าจิ้นอู่ตี้) บุตรชายคนโตของซือหม่าเจาหรือสุมาเจียว ผู้ซึ่งเคยได้รับการสถาปนาตั้งตนเป็นจิ้นอ๋องมาก่อน ราชวงศ์จิ้นมีมาก่อนยุคสมัยสามก๊ก และถูกรับช่วงต่อโดยสิบหกอาณาจักรในแผ่นดินจีนตอนเหนือ และราชวงศ์หลิวซ่งในแผ่นดินจีนตอนใต้
บทความนี้ต้องการการจัดหน้า จัดหมวดหมู่ ใส่ลิงก์ภายใน หรือเก็บกวาดเนื้อหา ให้มีคุณภาพดีขึ้น คุณสามารถปรับปรุงแก้ไขบทความนี้ได้ และนำป้ายออก พิจารณาใช้ป้ายข้อความอื่นเพื่อชี้ชัดข้อบกพร่อง |
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
ราชวงศ์จิ้น 晉朝 | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ค.ศ. 265–ค.ศ. 420 | |||||||||||||
ราชวงศ์จิ้นตะวันตก (สีเหลือง) เมื่อ ค.ศ. 280 | |||||||||||||
สถานะ | จักรวรรดิ | ||||||||||||
เมืองหลวง | ลกเอี๋ยง (265–311) ฉางอาน (312–316) เจี้ยนคัง (317–420) | ||||||||||||
ภาษาทั่วไป | จีนโบราณ | ||||||||||||
ศาสนา | พุทธ, เต๋า, ขงจื๊อ, ศาสนาพื้นบ้าน | ||||||||||||
การปกครอง | ราชาธิปไตย | ||||||||||||
จักรพรรดิ | |||||||||||||
• ค.ศ. 265–290 | พระเจ้าจิ้นหวู่ | ||||||||||||
• ค.ศ. 419–420 | พระเจ้าจิ้นกง | ||||||||||||
อัครมหาเสนาบดี | |||||||||||||
ประวัติศาสตร์ | |||||||||||||
• ก่อตั้ง | ค.ศ. 265 | ||||||||||||
ค.ศ. 317 | |||||||||||||
• สิ้นสุด | ค.ศ. 420 | ||||||||||||
ประชากร | |||||||||||||
• ค.ศ. 290 | 34,620,000 | ||||||||||||
สกุลเงิน | เหรียญจีน | ||||||||||||
รหัส ISO 3166 | CN | ||||||||||||
|
ในประวัติศาสตร์ของราชวงศ์นี้มีอยู่สองช่วงเวลาหลัก จิ้นตะวันตก(ค.ศ. 266 - ค.ศ. 316) ได้ถูกก่อตั้งขึ้นในฐานะรัฐที่สืบทอดต่อจากวุยก๊กหรือรัฐเฉาเว่ย์ ภายหลังจากที่สุมาเอี๋ยนทำการแย่งชิงราชบังลัก์จากพระเจ้าโจฮวน ราชธานีของจิ้นตะวันตกนั้นช่วงแรกอยู่ในลั่วหยาง(ลกเอี๊ยง) แม้ว่าภายหลังจะมีการย้ายไปที่ฉางอัน(ซีอาน มณฑลส่านซีในปัจจุบัน) ใน ค.ศ. 280 ภายหลังจากพิชิตง่อก๊กหรือรัฐอู๋ตะวันออกลงได้ จิ้นตะวันตกได้รวมแผ่นดินจีนเป็นหนึ่งเดียวอีกครั้งซึ่งเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่จุดจบของยุคราชวงศ์ฮั่น ซึ่งเป็นจุดสิ้นสุดของยุคสมัยสามก๊ก อย่างไรก็ตาม 11 ปีต่อมา หนึ่งในสงครามกลางเมืองของจีนซึ่งเป็นที่รู้จักกันคือ สงครามแปดอ๋อง ได้ปะทุขึ้นภายในราชวงศ์ ทำให้ราชวงศ์อ่อนแอลงอย่างมาก ต่อมาภายหลังจากนั้น ใน ค.ศ. 304 ราชวงศ์ต้องเผชิญพบกับการลุกฮือก่อการกบฎและถูกรุกรานจากชนเผ่าที่เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่ไม่ใช่ชาวฮั่นซึ่งเรียกกันว่า ห้าชนเผ่า ซึ่งได้เข้ามาก่อตั้งรัฐราชวงศ์ที่มีอายุสั้นขึ้นหลายแห่งในแผ่นดินจีนทางตอนเหนือ สิ่งนี้เป็นการเปิดฉากของยุคสมัยสิบหกอาณาจักรที่อยู่ในภาวะสับสนวุ่นวายและนองเลือดในประวัติศาสตร์จีน ซึ่งเหล่าบรรดารัฐทางตอนเหนือของจีนได้ก่อตั้งขึ้นและล่มสลายอย่างรวดเร็ว ด้วยการต่อสู้รบอย่างต่อเนื่องทั้งฝ่ายหนึ่งและฝ่ายจิ้น รัฐฮั่นเจ้าซึ่งเป็นหนึ่งในรัฐทางเหนือที่ถูกก่อตั้งขึ้นในช่วงความสับสนวุ่นวายนี้ บุกเข้าตีลั่วหยางจนแตกใน ค.ศ. 311 เข้ายึดฉางอันใน ค.ศ. 316 และทำการสำเร็จโทษต่อจักรพรรดิจิ้นหมิ่นใน ค.ศ. 318 ถือเป็นจุดสิ้นสุดของจิ้นตะวันตก ซือหม่ารุ่ยหรือสุมารุย ซึ่งได้ขึ้นครองราชย์ต่อจากจักรพรรดิจิ้นหมิ่น จากนั้นได้สถาปนาราชวงศ์จิ้นขึ้นมาใหม่โดยมีราชธานีอยู่ที่เจี้ยนคัง(หนานจิงในปัจจุบัน) เป็นการเปิดฉากยุคสมัยจิ้นตะวันออก (ค.ศ. 317-420) ราชวงศ์จิ้นตะวันออกยังคงมีความขัดแย้งกับรัฐทางตอนเหนืออย่างต่อเนื่องสำหรับตลอดช่วงเวลาของการดำรงอยู่ และเปิดฉากการบุกขึ้นเหนือหลายครั้งโดยมีเป้าหมายเพื่อกอบกู้ดินแดนที่สูญเสียไปกลับคืนมา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ใน ค.ศ. 383 ราชวงศ์จิ้นตะวันออกได้สร้างความปราชัยอย่างพินาศย่อยยับต่อรัฐเฉียนฉิน(前秦) ซึ่งเป็นรัฐที่ถูกปกครองโดยชนเผ่าตี ซึ่งรวมแผ่นดินทางตอนเหนือเป็นปึกแผ่นในช่วงเวลาอันสั้น ๆ ผลผวงของการสู้รบครั้งนั้น รัฐเฉียนฉินได้แตกแยกออกเป็นเสี่ยง ๆ และกองทัพจิ้นสามารถยึดดินแดนทางตอนใต้ของแม่น้ำฮวงโหกลับคืนมาได้ ในที่สุดจิ้นตะวันออกก็ถูกขุนพลนามว่า หลิวยฺวี่ เข้ายึดอำนาจ และถูกแทนที่ด้วยราชวงศ์หลิวซ่ง ราชวงศ์จิ้นตะวันออกได้รับการยอมรับว่าเป็นราชวงศ์ที่สองในหกราชวงศ์