ฟาโรห์อูนัส
From Wikipedia, the free encyclopedia
ยูนัส /ˈjuːnəs/ หรือ เวนิส หรือยังสะกดได้อีกว่า ยูนิส (อียิปต์โบราณ: wnjs, รูปแบบที่แปรมาเป็นภาษากรีก: อีนัส /ˈiːnəs/ หรือ ออนนอส) เป็นฟาโรห์ลำดับที่ที่เก้าและพระองค์สุดท้ายจากราชวงศ์ที่ห้าแห่งอียิปต์โบราณในช่วงสมัยราชอาณาจักรเก่า พระองค์ครองราชย์เป็นเวลา 15 ถึง 30 ปีในช่วงกลางศตวรรษที่ 24 ก่อนคริสตกาล (ประมาณ 2345 ถึง 2315 ปีก่อนคริสตกาล) ต่อจากฟาโรห์ดเจดคาเร ไอเซซิ ซึ่งอาจเป็นพระราชบิดาของพระองค์
ฟาโรห์ยูนัส | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
อีนัส, ออนนอส, ยูนิส, เวนิส | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
โลงพระศพหินบะซอลต์สีดำ[1]ภายในห้องฝังพระศพของฟาโรห์ยูนัสในพีระมิด | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ฟาโรห์ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
รัชกาล | ระยะเวลายังคลุมเครือ; 15 ถึง 30 ปี ในช่วงกลางศตวรรษที่ 24 ก่อนคริสตกาล[lower-alpha 1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ก่อนหน้า | ดเจดคาเร ไอเซซิ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ถัดไป | เตติ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
คู่เสกสมรส | เนเบต, เคนุต | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
พระราชบุตร | เฮเมตเร เฮมิ ♀, เคนท์คาอูเอส ♀, เนเฟรุต ♀, เนเฟรตคาอูเอส ไอกู ♀, เซเชเชต ไอดุต ♀. คลุมเครือ: ยูนัส-อังค์ ♂, ไอพุต ♀. สันนิษฐาน: เนบคาอูฮอร์ ♂, เชปเซสพุพทาห์ ♂ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
พระราชบิดา | อาจจะเป็นฟาโรห์ดเจดคาเร ไอเซซิ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
พระราชมารดา | อาจจะเป็นเซติบฮอร์ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
สุสาน | พีระมิดแห่งยูนัส | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ราชวงศ์ | ราชวงศ์ที่ 5 |
ไม่ค่อยทราบถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในช่วงรัชสมัยของพระองค์มากนัก ซึ่งช่วงนั้นเป็นช่วงที่เศรษฐกิจตกต่ำ แต่อียิปต์ยังคงรักษาความสัมพันธ์ทางการค้ากับชายฝั่งเลวานไทน์และนิวเบีย และอาจมีการเคลื่อนไหวทางทหารเกิดขึ้นทางตอนใต้ของคานาอัน การเติบโตและการกระจายอำนาจของฝ่ายบริหารควบคู่ไปกับการลดอำนาจของฟาโรห์ยังคงดำเนินต่อไปภายใต้รัชสมัยของพระองค์ และท้ายสุดก็มีส่วนทำให้เกิดการล่มสลายของสมัยราชอาณาจักรเก่าในอีก 200 ปีต่อมา
พระองค์โปรดให้สร้างพีระมิดขึ้นในซัคคารา ซึ่งเป็นปิรามิดขนาดเล็กที่สุดของราชวงศ์ที่สร้างเสร็จในช่วงสมัยราชอาณาจักรเก่า บริเวณฝังพระศพที่มีโถงทางเดินที่เชื่อมกันยาว 750 เมตร (2,460 ฟุต) ที่ได้รับการตกแต่งอย่างหรูหราด้วยภาพสลักนูนต่ำนูน ซึ่งมีคุณภาพและความหลากหลายเหนือกว่ารูปเคารพของราชวงศ์ทั่วไป[6] นอกจากนี้ พระองค์ยังเป็นฟาโรห์พระองค์แรกที่มีตำราพีระมิดที่แกะสลักและทาสีบนผนังห้องต่างๆ ของพีระมิด ซึ่งเป็นความเปลี่ยนแปลงใหม่สำคัญที่ผู้ปกครองหรือฟาโรห์ต่อจากพระองค์ได้ทำตามถึงช่วงระหว่างกลางที่1 (ระยะเวลาช่วง 2160 ถึง 2050 ปีก่อนคริสตกาล) โดยข้อความเหล่านี้จะระบุตัวฟาโรห์ให้กับเทพราและเทพโอซิริส ซึ่งเทพทั้งสองพระองค์ได้รับการบูชาอย่างมากในรัชสมัยของพระองค์และมีเป้าหมายเพื่อช่วยให้ฟาโรห์ไปสู่ชีวิตหลังความตาย
พระองค์มีพระราชธิดาหลายพระองค์และอาจมีพระราชโอรสหนึ่งหรือสองพระองค์ ซึ่งเชื่อว่าได้สิ้นพระชนม์ไปก่อนพระองค์แล้ว มาเนโท ผู้เป็นนักบวชชาวอียิปต์แห่งอาณาจักรทอเลมีในช่วงศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาลและผู้เขียนประวัติศาสตร์เริ่มแรกของอียิปต์ ได้อ้างว่า เมื่อฟาโรห์ยูนัสเสด็จสวรรคต ราชวงศ์ที่ห้าก็สิ้นสุดลง โดยมีฟาโรห์เตติ เป็นฟาโรห์พระองค์แรกของราชวงศ์ที่หกมาขึ้นครองราชย์ต่อ ซึ่งอาจเป็นไปได้ว่าขึ้นครองราชย์หลังจากเกิดวิกฤตกาลในช่วงสั้น ๆ อย่างไรก็ตาม หลักฐานทางโบราณคดีชี้ให้เห็นว่าชาวอียิปต์โบราณในขณะนั้นไม่ได้หยุดพักอย่างมีสติกับราชวงศ์ก่อนหน้า และการแบ่งแยกระหว่างราชวงศ์ที่ห้าและราชวงศ์ที่หกอาจจะเป็นเรื่องเท็จ
การบูชาฟาโรห์ยูนัสได้เริ่มต้นขึ้นเมื่อพระองค์เสด็จสวรรคตและอยู่ต่อมาจนถึงสมัยที่ราชอาณาจักรเก่าสิ้นสุดลงและอาจจะอยู่ต่อมาเรื่อย ๆ จนถึงช่วงระหว่างกลางที่หนึ่งอันวุ่นวาย พิธีการดังกล่าวยังอาจจะอยู่มาถึงหรือได้รับการฟื้นฟูขึ้นในช่วงราชอาณาจักรกลาง (ราว 2050 ถึง 1650 ปีก่อนคริสตกาล) แต่กลับไม่ได้ป้องกันจากการรื้อถอนที่ฝังพระศพของพระองค์บางส่วนเพื่อเอาวัสดุในรัชสมัยฟาโรห์อเมเนมเฮตที่ 1 และ ฟาโรห์เซนุสเรตที่ 1 (ราวช่วง 1990 ถึง 1930 ปีก่อนคริสตกาล)
ควบคู่ไปกับพิธีการดังกล่าว ฟาโรห์ยูนัสอาจได้รับความเคารพอย่างสูงในฐานะเทพเจ้าท้องถิ่นแห่งซัคคารา จนกระทั่งช่วงยุคปลาย (664–332 ปีก่อนคริสตกาล) เกือบ 2,000 ปีหลังจากที่พระองค์สวรรคต