คำร่วมเชื้อสาย
From Wikipedia, the free encyclopedia
ในภาษาศาสตร์ คำร่วมเชื้อสาย[1] (อังกฤษ: cognate) คือคำศัพท์ที่มีต้นกำเนิดทางศัพทมูลวิทยาหรือ รากศัพท์ ร่วมกัน[2] คำร่วมเชื้อสายมักจะถูกสืบทอดจากภาษาบรรพบุรุษร่วมกัน แต่ก็อาจมีการยืมคำจากภาษาอื่น ตัวอย่างเช่นคำว่า dish (ดิช) และ desk (เดสฺก) ในภาษาอังกฤษและคำว่า Tisch (ทิช, "โต๊ะ") ในภาษาเยอรมันเป็นคำร่วมเชื้อสายเพราะทั้งสองมาจากคำว่า discus (ดิสกุส) ในภาษาละตินซึ่งเกี่ยวข้องกับพื้นผิวเรียบ ๆ ของพวกมัน คำร่วมเชื้อสายอาจวิวัฒน์ความหมายที่คล้ายกัน ต่างกัน หรือแม้กระทั่งตรงข้ามกัน แต่ในกรณีส่วนใหญ่จะมีเสียงหรือตัวอักษรที่คล้ายกันหรือในบางกรณีแตกต่างกัน บางคำที่เสียงเหมือนกันแต่ไม่ได้มีรากศัพท์ร่วมกันเรียกว่าคำร่วมเชื้อสายเทียม (อังกฤษ: false cognate) ในขณะที่บางคำที่เป็นคำร่วมเชื้อสายแต่ความหมายต่างกันเรียกว่าเพื่อนเทียม (อังกฤษ: false friend)
คำว่า cognate (คอกเนต) ในภาษาอังกฤษก็อนุพัทธ์มาจากคำนามในภาษาละตินว่า cognatus (กองนาตุส) ซึ่งแปลว่า "ญาติสายโลหิต"[3]