Эндрю Карнегӣ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Эндрю Карнегӣ[4] (англ. Andrew Carnegie,IPA: [ˈændru kɑːrˈneɪɡi]; 25 ноябри соли 1835 — 11 августи соли 1919) — соҳибкори амрикоӣ, саноатчии калони пӯлод, мултимиллионер ва хайрхоҳ.
англ. Andrew Carnegie | |
Таърихи таваллуд | 25 ноябр 1835(1835-11-25)[1][2][3][…] |
Зодгоҳ | |
Таърихи даргузашт | 11 август 1919(1919-08-11)[1][2][3][…] (83 сол) |
Маҳалли даргузашт | |
Кишвар | |
Пеша | башардӯст, business magnate, иқтисоддон, industrialist, бозаргон, корофарин, нависанда, fabricator |
Падар | William Carnegie[d] |
Модар | Margaret Morrison Carnegie[d] |
Завҷа | Louise Whitfield Carnegie[d] |
Фарзанд | Margaret Carnegie Miller[d] |
Ҷоизаҳо | |
Имзо | |
Парвандаҳо дар Викианбор |
Карнегӣ дар Данфермлайн, Шотландия таваллуд шудааст ва баъдтар бо волидайнаш ба Иёлоти Муттаҳида кӯчид. Аввалин кори ӯ дар Иёлоти Муттаҳида ба ҳайси «мушоҳидакунанда» дар як корхонаи бофандагӣ буд. Каме баъд, ӯ дар ҳамин корхона бақайдгирии лоиҳа шуд. Сипас Карнегӣ ба ҳайси паёмрасон кор кард ва пас аз он ба як ширкати телеграф ба кори баландтарпардохт гузашт. Баъдтар ӯ ширкати худ, Carnegie Steel Company дар Питтсбургро таъсис дод, ки бо ширкати Federal Steel Co. ва дигар ширкатҳои хурд ҳамроҳ шуда, US Steel-ро ташкил кард[5].
Бо фаъолияти хайриявии худ маълум аст. Дар соҳаи фарҳанг, аз ҷумла, ӯ сохтмони Карнеги Холлро дар Ню-Йорк маблағгузорӣ кард (соли 1891 кушода шудааст). Дар соҳаи маориф, ӯ Корпоратсияи Карнегиро дар Ню-Йорк, Фонди Карнегӣ барои сулҳи байналмилалӣ, Институти Карнегӣ дар Вашингтон, Донишгоҳи Карнеги Меллон ва Осорхонаи Карнегӣ дар Питтсбургро таъсис дод.
Астероид (671) Карнегия, ки онро соли 1908 аз ҷониби ситорашиноси Австрия Иоганн Палиса кашф шудааст, ба ифтихори Карнеги номгузорӣ шудааст.