మైకేల్ ఫారడే
ఆంగ్ల శాస్త్రవేత్త / From Wikipedia, the free encyclopedia
మైఖేల్ ఫారడే FRS (1791 సెప్టెంబరు 22 - 1867 ఆగస్టు 25) విద్యుదయస్కాంతత్వం, విద్యుత్ రసాయనశాస్త్రం అధ్యయనానికి కృషి చేసిన ఆంగ్ల శాస్త్రవేత్త . అతని ప్రధాన ఆవిష్కరణలలో విద్యుదయస్కాంత ప్రేరణ, డయామాగ్నెటిజం, విద్యుద్విశ్లేషణ వంటి అంతర్లీన సూత్రాలు ఉన్నాయి.
ఫారడే పెద్దగా చదువుకోనప్పటికీ, చరిత్రలో అత్యంత ప్రభావవంతమైన శాస్త్రవేత్తలలో ఒకనిగా నిలిచాడు. ఏకముఖ విద్యుత్ ప్రవాహం ప్రవహిస్తున్న విద్యుత్ వాహకం చుట్టూ ఉన్న అయస్కాంత క్షేత్రంపై చేసిన పరిశోధనల ద్వారా భౌతిక శాస్త్రంలో విద్యుదయస్కాంత క్షేత్రం అనే భావనకు ఆధారాన్ని స్థాపించాడు. అయస్కాంతత్వం కాంతి కిరణాలను ప్రభావితం చేస్తుందని, ఆ రెండు దృగ్విషయాల మధ్య అంతర్లీన సంబంధం ఉందనీ ఫారడే నిరూపించాడు. [1] విద్యుదయస్కాంత ప్రేరణ, డయా అయస్కాంత సూత్రాలను, విద్యుద్విశ్లేషణ నియమాలను కనుగొన్నాడు. అతడు చేసిన విద్యుదయస్కాంత రోటరీ పరికరాల ఆవిష్కరణలు విద్యుత్ మోటారు సాంకేతికతకు పునాది వేశాయి. ప్రజోపయోగం కోసం విద్యుత్తు ఆచరణాత్మకంగా మారింది. [2]
రసాయన శాస్త్రవేత్తగా ఫారడే, బెంజీన్ను కనుగొన్నాడు. క్లోరిన్ యొక్క క్లాథ్రేట్ హైడ్రేట్ను పరిశోధించాడు, బున్సెన్ బర్నర్ ప్రారంభ రూపాన్ని, ఆక్సీకరణ సంఖ్యల వ్యవస్థనూ కనుగొన్నాడు. "యానోడ్ ", "కాథోడ్ ", "ఎలక్ట్రోడ్" , "అయాన్" వంటి ప్రాచుర్యం పొందిన పరిభాషను కనుగొన్నాడు. ఫారడే రాయల్ ఇన్స్టిట్యూషన్లో రసాయన శాస్త్రానికి మొదటి, మొట్టమొదటి ఫుల్లెరియన్ ప్రొఫెసర్ అయ్యాడు.
ఫారడే అద్భుతమైన ప్రయోగాత్మక శాస్త్రవేత్త. అతను తన తన ఆలోచనలను స్పష్టమైన, సరళమైన భాషలో తెలియజేశాడు; అతని గణిత సామర్ధ్యాలు త్రికోణమితి వరకు విస్తరించలేదు. సరళమైన బీజగణితం వరకే పరిమితం చేయబడ్డాయి. పారడే, ఇతరులు చేసిన ప్రయోగ ఫలితాలను జేమ్స్ క్లార్క్ మాక్స్వెల్ తీసుకుని వాటిని సమీకరణాలలో సంగ్రహించాడు. ఇది విద్యుదయస్కాంత దృగ్విషయం యొక్క అన్ని ఆధునిక సిద్ధాంతాలకు ఆధారం. పారడే బలరేఖలను ఉపయోగించడంపై మాక్స్వెల్ ఫారడేను "వాస్తవానికి చాలా ఉన్నత శ్రేణికి చెందిన గణిత శాస్త్రజ్ఞుడని, వీరి నుండి భవిష్యత్ గణిత శాస్త్రజ్ఞులు విలువైన, ఫలవంతమైన పద్ధతులను పొందవచ్చుననీ" రాసాడు. కెపాసిటెన్స్ యొక్క SI ప్రమాణాన్ని అతని గౌరవార్థం "ఫారడ్" అని పేరు పెట్టారు.
ఆల్బర్ట్ ఐన్స్టీన్ తన అధ్యయన గోడపైన, ఐజాక్ న్యూటన్, జేమ్స్ క్లర్క్ మాక్స్వెల్ చిత్రాలతో పాటు ఫారడే చిత్రాన్ని కూడా పెట్టుకున్నాడు. [3] భౌతిక శాస్త్రవేత్త ఎర్నెస్ట్ రూథర్ఫోర్డ్ "అతని ఆవిష్కరణల పరిమాణాన్ని, పరిధినీ, సైన్సు పరిశ్రమల పురోగతిపై వాటి ప్రభావాన్నీ పరిశీలిస్తే, అత్యంత గొప్ప శాస్త్రవేత్తల్లో ఒకడైన ఫారడేను గౌరవించేందుకు ఏ పురస్కారమూ సరిపోదు." అని అన్నాడు.