ఉరుగ్వే
దక్షిణ అమెరికా లోని దేశం / From Wikipedia, the free encyclopedia
ఉరుగ్వే[6]) అధికారికంగా "ఉరుగ్వే తూర్పు గణతంత్రం" (స్పానిష్: [రిపబ్లికా ఓరియంటల్ డెల్ ఉరుగ్వే] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)) దక్షిణ అమెరికా ఖండంలో ఆగ్నేయప్రాంతంలో ఉన్న దేశం. ఉరుగ్వే పశ్చిమ సరిహద్దులో అర్జెంటీనా, ఉత్తర, తూర్పు సరిహద్దులో బ్రెజిల్ ", దక్షిణ సరిహద్దులో రియో డీ లా ప్లాటా " (వెండి నది) ఉంది, ఆగ్నేయ సరిహద్దులో అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం ఉన్నాయి.ఉరుగ్వే జనసంఖ్య 3.42 మిలియన్లు.[2] వీరిలో 1.8 మిలియన్ల ప్రజలు దేశంలో అత్యంత పెద్ద నగరం, రాజధాని నగరం అయిన " మాంటెవిడియో " మహానగరప్రాంతాలలో నివసిస్తున్నారు. దేశవైశాల్యం 1,76,000 చ.కి.మీ.దక్షిణ అమెరికాదేశాలలోని అతి చెన్న దేశాలలో ఉరుగ్వే ద్వితీయ స్థానంలో ఉంది.[7] మొదటి స్థానంలో సురినామ్ దేశం ఉంది.
ఉరుగ్వే తూర్పు గణతంత్రం República Oriental del Uruguay (Spanish) | |
---|---|
నినాదం: "Libertad o Muerte" (Spanish) "Freedom or Death" | |
గీతం: Himno Nacional de Uruguay National Anthem of Uruguay | |
రాజధాని | Montevideo 34°53′S 56°10′W |
అధికార భాషలు | Spanish |
గుర్తించిన ప్రాంతీయ భాషలు | Portuguese |
జాతులు (2016[1]) |
|
పిలుచువిధం | Uruguayan |
ప్రభుత్వం | Unitary presidential constitutional republic |
• President | Tabaré Vázquez |
• Vice President | Raúl Sendic |
శాసనవ్యవస్థ | General Assembly |
• ఎగువ సభ | Senate |
• దిగువ సభ | Chamber of Representatives |
Independence | |
• from the Empire of Brazil | 25 August 1825 |
• from the Empire of Brazil | 27 August 1828 |
• Constitution | 18 July 1830 |
విస్తీర్ణం | |
• మొత్తం | 176,215 km2 (68,037 sq mi) (89th) |
• నీరు (%) | 1.5 |
జనాభా | |
• 2016 estimate | 3,427,000[2] (134th) |
• 2011 census | 3,286,314[3] |
• జనసాంద్రత | 18.6/km2 (48.2/sq mi) (198th) |
GDP (PPP) | 2017 estimate |
• Total | $77.800 billion[2] (91st) |
• Per capita | $22,271[2] (61st) |
GDP (nominal) | 2017 estimate |
• Total | $58.123 billion[2] (78th) |
• Per capita | $16,638[2] (45th) |
జినీ (2014) | 41.6[4] medium |
హెచ్డిఐ (2015) | 0.795[5] high · 54th |
ద్రవ్యం | Uruguayan peso (UYU) |
కాల విభాగం | UTC−3 (UYT) |
వాహనాలు నడుపు వైపు | right |
ఫోన్ కోడ్ | +598 |
ISO 3166 code | UY |
Internet TLD | .uy |
1680 లో పోర్చుగీస్ సామ్రాజ్యం ఈ ప్రాంతంలోని పురాతన యూరోపియన్ స్థావరాలలో ఒకటిగా " కొలొనియా డెల్ శాక్రమెంటో "ను స్థాపించడానికి సుమారు 4000 సంవత్సరాలకు ముందు ఉరుగ్వే ప్రాంతంలో " చ్రువు ప్రజలు " నివసించారు. 18 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో ఈప్రాంతంలో తమ ప్రభావానికి గుర్తుగా స్పానిష్ సామ్రాజ్యం సైనిక స్థావరంగా ఈ ప్రాంతంలో మోంటెవీడియో స్థాపించింది.ఉరుగ్వే స్పెయిన్, పోర్చుగల్, అర్జెంటీనా , బ్రెజిల్ మధ్య నాలుగు మార్గాల పోరాటం తరువాత 1811 , 1828 మధ్య స్వాతంత్రాన్ని పొందింది. 19 వ శతాబ్దం అంతటా ఉరుగ్వే విదేశీ ప్రభావం , జోక్యానికి లోబడి ఉంది.20 వ శతాబ్దం చివరి వరకు సైన్యం దేశీయ రాజకీయాలలో పునరావృత పాత్రను పోషించింది. ఆధునిక ఉరుగ్వే రాజ్యాంగ ప్రజాస్వామ్య రాజ్యాంగ రిపబ్లిక్ రాష్ట్రపతిగా , ప్రభుత్వ అధిపతిగా అధ్యక్షుడు ఎన్నికచేయబడ్డాడు.
లాటిన్ అమెరికాలోని ప్రజాస్వామ్య దేశాల జాబితా, గ్లోబల్ పీస్ ఇండెక్స్ , అవినీతి రహిత సూచిక ఉరుగ్వే ప్రధమ స్థానంలో ఉంది.[8] " ఈ గవర్నమెంటు " [9] స్వేచ్ఛాయుతమైన మాధ్యమం కలిగిన దేశాలలో, సుసంపన్నత, మద్యతరగతి ప్రజల శాతం వంటి విషయాలలో ఉరుగ్వే మొదటి స్థానంలో ఉంది. [8] సరాసరిగా ఐఖ్యరాజ్యసమితి శాంతి దళంలో భాగస్వామ్యం వహిస్తున్న దేశాలలో ఉరుగ్వే ప్రధమస్థానంలో ఉంది. [8] ఈ ప్రాంతంలో అత్యధిక ఆర్ధికస్వేచ్ఛకలిగిన దేశాలలో, అధిక ఆదాయం కలిగిన దేశాలలో, తలసరి ఆదాయంలో , విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు పొందడంలో ఉరుగ్వే ద్వితీయస్థానంలో ఉంది.[8] ఆర్ధికాభివృద్ధి , మానవహక్కుల పరిరక్షణలో ఉరుగ్వే ఈ ఖండంలో తృతీయ స్థానంలో ఉంది.[10] నూతన రూపకల్పన , మౌలికనిర్మాణరంగంలో [8] అఖ్యరాజ్య సమితి ఈదేశాన్ని సంపాన్న దేశాలలో ఒకటిగా గుర్తించింది.[9] ఈ- పార్టిసిపేషన్లో ఉరుగ్వే ప్రపంచదేశాలలో తృతీయస్థానంలో ఉంది.[9] ఉరుగ్వే ఊలు, బియ్యం, సోయాబీంస్, ఫ్రోజెన్ బీఫ్, మాల్ట్, పాలు ఎగుమతిచేస్తున్న అంతర్జాతీయ దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది.[8] 95% ఉరుగ్వే విద్యుత్తు రెన్యూవబుల్ (పునరుత్పాదక విద్యుత్తు) లభిస్తుంది. అధికంగా జలవిద్యుత్తు , పవనవిద్యుత్తు ద్వారా లభిస్తుంది.[11] 2013లో ఉరుగ్వేను " ది ఎకనమిస్టు " కంట్రీ ఆఫ్ ది ఇయర్గా పేర్కొన్నది.[12] ఉరుగ్వేలో గంజా ఉత్పత్తి, వాడకం , విక్రయాలను చట్టబద్ధం చేసింది. స్వలింగ వివాహం , గర్భవిచ్ఛిత్తి కూడా ఉరుగ్వేలో చట్టబద్ధం చేయబడ్డాయి. ఉరుగ్వే సాధించిన సాంఘికాభివృద్ది ఈప్రాంతీయ దేశాలలో ప్రత్యేకంగా నిలిచి అంతర్జాతీయంగా గౌరవించబడుతుంది.[13] వ్యక్తిగత హక్కులు, సహనం , సంఘీభావం ఉరుగ్వే ప్రత్యేకతగా ఉంది.[14]