Çeçenia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Çeçenia (Rusisht: Чечня́), zyrtarisht Republika Çeçene (Rusisht: Чече́нская Респу́блика, Çeçenskaja Respublika; Çeçenisht: Нохчийн Республика, Noxçiyn Respublika) është republikë anëtare e Federatës Ruse. Ndodhet në Kaukazin Verior të Evropës Lindore, afët Detit Kaspik. Kufizohet me Stavropol Krai në veriperëndim, Repubikën e Dagestanit në verilindje dhe lindje, Gjeorgjinë në jug, dhe Republikat e Ingushetisë dhe Osetisë Veriore-Alania në perëndim.
|
Deri më 1991, kur ra Bashkimi Sovjetik, Republika Socialiste Sovjetike Autonome Çeçeno-Ingushe u nda në dy pjesë: Republika e Ingushetisë dhe Republika Çeçene. Kjo e fundit shpalli Republikën Çeçene të Içkerisë, e cila kërkoi pavarësinë. Pas Luftës së Parë Çeçene me Rusinë, Çeçenia fitoi pavarësinë de facto si Republika Çeçene e Içkerisë. Federata Ruse rimori nën kontroll Republikën pas Luftës së Dytë Çeçene. Që nga ajo kohë ka pasur një proces sistematik të rindërtimit dhe rindërtimit, megjithëse luftimet sporadike vazhduan të zhvilloheshin në malet dhe rajonet jugore deri në vitin 2019.
Republika mbulon një sipërfaqe prej 17,300 kilometra katrorë me një popullsi prej mbi 1.4 milion banorë.[1] Ajo është shtëpia e çeçenëve autoktonë, një popull me origjinë Vainah dhe kryesisht besim mysliman. Grozny është kryeqyteti dhe qyteti më i madh.
Përkundër një territori relativisht të vogël, Çeçenia karakterizohet nga një larmi e konsiderueshme e kushteve klimatike. Temperatura mesatare në Grozny është 11.2 ° C.[2]