सदस्यः:2230989Balasaikrishna/प्रयोगपृष्ठम्
From Wikipedia, the free encyclopedia
फ्रा बत सोमदेत फ्रा फुट्थयोत्फा चुललोक महारत ( Thai: พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช , २० मार्च माह १७३७ – ७ सितंबरं माह १८०९), व्यक्तिगत नाम Thongduang ( ทองด้วง ), रामा १ इति नाम्ना अपि प्रसिद्धः, रट्टानाकोसिन् राज्यस्य संस्थापकः, सियाम (अधुना थाईलैण्ड्) इत्यस्य वर्तमानस्य चकरीवंशस्य प्रथमः राजकुमारः च आसीत्। थाईभाषायां तस्य पूर्णं उपाधिं फ्रा बट् सोमडेत् फ्रा परमोरुराचा महाचक्क्रिबोरोम्मनाट् फ्रा फुत्थयोत्फा चुलालोक इति(พระบาทสมเด็จพระปรโมรุราชามหาจักรีบรมนารถ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก).सः १७८२ तमे वर्षे थोन्बुरी-राजस्य तक्सिन्-महोदयस्य अवक्षेपणानन्तरं सिंहासनं प्राप्तवान् । पुनर्मिलितराज्यस्य नूतनराजधानीरूपेण रत्नाकोसिन् (अधुना बैंकॉक्) इत्यस्य संस्थापकत्वेन अपि सः प्रसिद्धः आसीत् ।
रामा १, यस्य दत्तं नाम थोङ्गडुआङ्गः आसीत्, सः कोसा पानस्य प्रपौत्रः, मोन् पुरुषवंशीयकुटुम्बतः जातः। तस्य पिता अयुथयराज्यस्य राजदरबारस्य सेवां कृतवान् । थोङ्गडुआङ्गः तस्य अनुजः बून्मा च बर्मा-कोन्बाउङ्ग-वंशस्य विरुद्धं युद्धेषु राजा ताक्सिन्-महोदयस्य सेवां कृत्वा सियाम-नगरस्य पुनः एकीकरणे तस्य साहाय्यं कृतवन्तौ । अस्मिन् काले सः सियामस्य सर्वाधिकशक्तिशाली सैन्यनेता इति रूपेण उद्भूतः । थोङ्गडुआङ्गः प्रथमः सोमडेट् चाओ फ्रायः आसीत्, यः उच्चतमः पदः कुलीनवर्गः प्राप्तुं शक्नोति स्म, राजकीयपदस्य समः । १७८२ तमे वर्षे सः सियाम-राज्यस्य नियन्त्रणं स्वीकृत्य स्वस्य राज्याभिषेकं कृतवान् । तस्य शासनकाले सर्वाधिकं प्रसिद्धं घटना १७८५–८६ तमे वर्षे बर्मा-सियामी-युद्धम् आसीत्, यत् सियाम-नगरे अन्तिमः प्रमुखः बर्मा-आक्रमणः आसीत् ।
प्रथमरामस्य शासनकाले १७६७ तमे वर्षे सियामीराज्यस्य पतनस्य अनन्तरं सियामीसंस्कृतेः राज्यसङ्गठनस्य च पुनरुत्थानम् अभवत्, यस्य राजधानी तदा अयुथयानगरे आसीत् । सः बौद्धधर्मस्य राजतन्त्रस्य च मित्रतां कृत्वा नूतनं शुद्धं बौद्धसम्प्रदायं स्थापितवान् । रामा, अहं सम्पूर्णे मुख्यभूमिदक्षिणपूर्व एशियायां तक्सिन्-सैन्य-अभियानानां समेकनं विस्तारं च कृतवान्, यस्य मण्डलं १८०९ तमे वर्षे क्रमशः शान्-राज्यं उत्तर-दक्षिणं च यावत् शान्-राज्यं उत्तर-मलय-द्वीपसमूहं च यावत् पूर्वोत्तरं च अन्नामाइट्-परिधिपर्यन्तं विस्तृतम् आसीत् । तस्य शासनकाले नूतनस्य "संस्कृतेः स्वर्णयुगस्य" आरम्भः अपि अभवत्, यत् अयुथयाकालस्य उत्तरार्धे कलानां प्रफुल्लनस्य पदचिह्नानि अनुसृत्य अचलत् ।