رابرت ډيل اوين
امریکایي سیاستوال / From Wikipedia, the free encyclopedia
رابرټ ډيل اوين (۷ نومبر ۱۸۰۱ – ۲۴ جون ۱۸۷۷) يو سکاټلينډي الاصله ويلزي ټولنيز سمونپال و، چا چې په ۱۸۲۵ز کال کې متحده ايالاتو ته کوچ وکړ، د متحده ايالاتو تبعه شو او د انډيانا په سياست کې د انډيانا د استازو په مجلس کې د ډيموکراتيک ګوند د استازي په توګه فعال و (۱۸۳۵- او ۱۸۵۱-۵۳)، هغه همدا راز د متحده ايالاتو د استازو په جرګه کې هم د اينډيانا استازولي وکړه (۱۸۴۳-۴۷). د کانګريس د غړي په توګه «اوين» هغه قانون په برياليتوب سره مخ په وړاندې بوت، کوم چې «سمتسونين» اداره منځ ته راوړه او د دې ادارې په لومړي رئيسه پلاوي کې يې خدمت وکړ. اوين همدا راز په ۱۸۵۰ز کال کې د انډيانا اساسي قانون کنوانسيون ته د استازي په توګه خدمات وړاندې کړل او «ناپليس» ته د متحده ايالاتو د شارژد افير په توګه وټاکل شو. (ناپليس د ايتاليې يو ښار دی)
رابرت ډيل اوين | |
---|---|
د شخص معلومات | |
پيدايښت | ۷ نومبر ۱۸۰۱[1][2][3] ګلاسګو |
مړینه | |
تابعیت | د امریکا متحده ایالات |
ګوند | ديموکراتيک ګوند |
عملي ژوند | |
کار/مسلک | |
کاروونکي ژبه(ي) | |
د کړنې څانګه | سياست [4]، ديپلوماسي [4]، اوټوپیا (ایډيالي ښار) [4] |
لاسليک | |
سمول |
اوين د خپل پلار «رابرټ اوين» د ټولنپالو اصولو يو ځيرک مدافع و او د «نیو هارموني» انډيانا د هرې ورځې د کارونو سمبالښت يې کاوه، کومه چې یوه ټولنپاله «يوټوپي» ټولنه وه چې له خپل پلار سره يې په ۱۸۲۵ز کال کې جوړه کړې وه. د بلوغ د ژوند پر مهال، رابرټ ډيل اوين ګڼې رسالې، ويناوې، کتابونه او ليکنې وکړې او خپرې کړې، کومو چې د روحانيت په اړوند د هغه د باور په ګډون د هغه د شخصي او سياسي اندونو ښودنه کوله. اوین په انډيانا کې د ۱۸۲۰ز لسيزې په وروستيو کې له «فرانسس رايټ» سره په شريکه د «نيو هارمني ګزټ» مديرت وکړ او د ۱۸۳۰ز لسيزې پر مهال په نيويارک ښار کې يې د «فري انکوايرر» مديرت پر غاړه و. اوين د واده شويو ښځو د شتمنۍ درلودلو او طلاق د حقوقو پلوی و او د ۱۸۵۱ز کال د انډيانا په اساسي قانون کې يې د يوې مادې ځايول خوندي کړل، د کومې په پايله کې چې د ويړيا عامه ښوونځيو لپاره د يو ډول نظام په موخه د مالياتو په مرسته مالي تمويل منځ ته راوړل شو او د انډيانا د عامو زده کړو د سرپرست څوکۍ يې جوړه کړه. اوين په ۱۸۶۲ز کال کې د هغو پرانيستو لیکونو له امله هم مشهور دی، په کومو کې چې د مريتوب د ختمولو او عامې ازادۍ ملاتړ شوی دی. تر څنګ يې دا وړانديز شوی چې فدرالي حکومت بايد ازادو شويو خلکو ته مرستې وړاندې کړي.