Duma bułyginowska
projekt Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Duma bułyginowska (ros. Булыгинская дума) – projekt izby przedstawicielskiej w Imperium Rosyjskim opracowany przez komisję Aleksandra Bułygina w 1905 roku. W wyniku krwawej niedzieli w imperium Rosyjskim zapanował niepokój. Jedną z form załagodzenia sytuacji miało być powołanie instytucji przedstawicielskiej o charakterze doradczym. Mikołaj II wydał 18 lutego manifest w tej sprawie. Do opracowania statusu przyszłej Dumy Państwowej została powołana komisja, nazwana od przewodniczącego jej ministra spraw wewnętrznych Aleksandra Bułygina, przy czym głównym autorem dokumentu był Siergiej Kryżanowski(inne języki). Prace nad projektem wzbudziły żywy oddźwięk w społeczeństwie, w jego sprawie interweniowali zarówno działacze konserwatywni zaniepokojeni zagrożeniem dla samowładztwa, jak i liberałowie oczekujący jak najszerszych uprawnień parlamentu. Głównym punktem kontrowersji była ordynacja wyborcza do nowego organu – tutaj obóz konserwatywny skłaniał się ku kluczowej roli bogatszego chłopstwa i szlachty w głosowaniach kurialnych, zaś liberałowie oczekiwali wyborów powszechnych i równych. Bułygin przedstawił swój projekt Radzie Ministrów 22 maja, zaś 19 lipca odbyła się debata z udziałem monarchy. Ten zadecydował o powołaniu Dumy, co ogłosił 6 sierpnia manifestem O utworzeniu Dumy Państwowej. W wyniku zaostrzenia rewolucji 1905 roku pod koniec września projekt przestał odpowiadać na stawiane przed nim potrzeby. Został zarzucony wraz z opublikowaniem manifestu październikowego, który znacząco zmieniał postać przyszłej Dumy Państwowej.
Jeżeli nie zaznaczono inaczej, wszystkie daty w tym artykule podane zostały w starym stylu, to znaczy według kalendarza juliańskiego. |