ਦੀਵਾਨ ਮੂਲ ਰਾਜ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਦੀਵਾਨ ਮੂਲ ਰਾਜ ਮੁਲਤਾਨ ਤੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਸਿੱਖ ਬਗਾਵਤ ਦਾ ਆਗੂ ਸੀ। ਦੀਵਾਨ ਸਾਵਣ ਮੱਲ ਚੋਪੜਾ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ. ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਲੋਂ ਮੁਲਤਾਨ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਗਵਰਨਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਝੰਗ ਦਾ ਦੱਖਣੀ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਲਾਹੌਰ ਪੈਲੇਸ ਨੂੰ ਨਾਲ ਮਿਲਾਉਣ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਸਿੱਖ ਫੌਜ ਨੇ ਦੋ ਅੰਗਰੇਜ਼-ਸਿੱਖ ਜੰਗਾਂ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਲੜੀਆਂ। ਦੀਵਾਨ ਮੂਲ ਰਾਜ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਖਿਲਾਫ ਆਖਰੀ ਸਿੱਖ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸਿੱਖ ਸੰਤ ਭਾਈ ਮਹਾਰਾਜ ਸਿੰਘ, ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿੱਖ ਸਰਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਦੇ ਮੁਲਤਾਨ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਦੀਵਾਨ ਮੂਲ ਰਾਜ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਲਕੱਤੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।