ਸਰੈਬਰੇਨੀਤਸਾ ਕਤਲਾਮ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ ਕਤਲਾਮ,ਜਾਂ ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ[8][9][10][11][12][13] (ਫਰਮਾ:Lang-bs), ਜੁਲਾਈ 1995 ਵਿੱਚ 8,000 ਤੋਂ ਵਧ[1][14][15][16][17] ਬੋਸਨੀਆ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਬੋਸਨਿਆਕਸ ਦਾ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦਾ ਕਤਲਾਮ ਸੀ। ਇਹ ਕਤਲਾਮ ਸਰਪਸਕਾ ਗਣਰਾਜ ਦੀਆਂ ਸੈਨਾਵਾਂ ਨੇ ਜਰਨਲ ਰਤਕੋ ਮਲਾਦਿਕ (Ratko Mladić) ਦੀ ਕਮਾਨ ਹੇਠ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਨੇ ਇਸ ਕਤਲਾਮ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਰਪ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਦਾ ਜੁਰਮ ਕਿਹਾ ਸੀ।[2][3] ਸਰਬੀਆ ਦੇ ਸਕੋਰਪੀਅਨਜ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਇੱਕ ਪੈਰਾ-ਮਿਲਟਰੀ ਦਸਤੇ ਨੇ, ਜੋ 1991 ਤੱਕ ਸਰਬੀਆਈ ਘਰੇਲੂ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਅਧਿਕਰਿਤ ਹਿੱਸਾ ਸੀ, ਕਤਲਾਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ,[6][18] ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਸੌ ਰੂਸੀ ਵਲੰਟੀਅਰ ਸਨ।[7][19][20] ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ ਬੋਸਨੀਆ ਤੇ ਹਰਜ਼ੀਗੋਵੀਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਬੋਸਨੀਆ ਤੇ ਹਰਜ਼ੀਗੋਵੀਨਾ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਸਰਪਸਕਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਸਰਪਸਕਾ ਸਰਬ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਇਲਾਕਾ ਹੈ ਮਗਰ ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਇਲਾਕਾ ਹੈ। 1995 ਵਿੱਚ ਸਰਬ ਸੈਨਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਕੇ ਇੱਕ ਹੀ ਦਿਨ ਅਠ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਕਤਲਾਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਬੋਸਨੀਆ ਤੇ ਹਰਜ਼ੀਗੋਵੀਨਾ ਨੂੰ ਦੋ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਕਸੀਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਬੋਸਨੀਆ ਤੇ ਹਰਜ਼ੀਗੋਵੀਨਾ ਕਹਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ਔਰ ਦੂਸਰਾ ਸਰਪਸਕਾ। 24 ਮਾਰਚ 2007 ਨੂੰ ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਨੇ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਪਸਕਾ ਤੋਂ ਅਲਹਿਦਗੀ ਅਤੇ ਵਫ਼ਾਕ ਬੋਸਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਰਬਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਸੀ। ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ ਵਿੱਚ ਬੋਸਨੀਆਈ ਮੁਸਲਮਾਨ 63 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਇਥੇ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੌਜੂਦ ਖਾਨਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ 1995 ਦੇ ਕਤਲਾਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਥੇ ਫ਼ੌਲਾਦ ਦੀ ਸਨਅਤ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੀ। 12-13 ਜੁਲਾਈ 1995 ਨੂੰ ਸਰਬ ਸੈਨਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੀ ਦਿਨ ਚ ਅੱਠ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਮੁਸਲਮਾਨ ਇਲਾਕੇ ਤਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਜਾਨ ਬਚਾ ਕੇ ਭੱਜਣ ਵਾਲਿਆਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਜਾਨ ਤੋਂ ਹੱਥ ਧੋ ਬੈਠੀ। ਇਹ ਕਤਲਾਮ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਯੂ ਐਨ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਹੇਗ਼ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਯੁਗੋਸਲਾਵਿਆ ਲਈ ਜੁਰਮਾਂ ਦੀ ਆਲਮੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ 2004 ਵਿੱਚ ਉਸ ਕਤਲਾਮ ਨੂੰ ਬਾਕਾਇਦਾ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ।
ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ ਕਤਲਾਮ ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ | |
---|---|
ਬੋਸਨੀਆ ਜੰਗ ਦਾ ਹਿੱਸਾ | |
ਟਿਕਾਣਾ | ਸਰੇਬਰੀਨੀਤਸਾ, ਬੋਸਨੀਆ ਤੇ ਹਰਜ਼ੀਗੋਵੀਨਾ |
ਮਿਤੀ | 11 ਜੁਲਾਈ 1995 (1995-07-11) – 13 ਜੁਲਾਈ 1995 (1995-07-13) |
ਟੀਚਾ | Bosniak men and boys |
ਹਮਲੇ ਦੀ ਕਿਸਮ | Military assault, summary executions |
ਮੌਤਾਂ | 8,372[1] |
ਅਪਰਾਧੀ | ਸਰਪਸਕਾ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਸੈਨਾ[2][3] Scorpions paramilitary group[4][5][6] ਰੂਸੀ ਵਲੰਟੀਅਰ[7] |