ਧਿਆਨ ਚੰਦ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਮੇਜਰ ਧਿਆਨ ਚੰਦ (29 ਅਗਸਤ 1905 – 3 ਦਸੰਬਰ 1979) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4][5][6] ਉਹ 1928, 1932 ਅਤੇ 1936 ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਓਲੰਪਿਕ ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਕਮਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਵਿੱਚ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਸ ਦੇ ਅਸਾਧਾਰਣ ਬਾਲ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਗੋਲ ਕਰਨ ਦੇ ਕਾਰਨਾਮੇ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਹਨਾਂ ਜਿੱਤਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ 1928 ਤੋਂ 1964 ਤੱਕ ਅੱਠ ਵਿੱਚੋਂ ਸੱਤ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜਿੱਤੇ।[7]
ਧਿਆਨ ਚੰਦ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ਜਨਮ ਨਾਮ | ਧਿਆਨ ਸਿੰਘ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ਛੋਟਾ ਨਾਮ | ਜਾਦੂਗਰ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ਜਨਮ | (1905-08-29)29 ਅਗਸਤ 1905[1] ਅਲਾਹਾਬਾਦ, ਆਗਰਾ ਅਤੇ ਅਵਧ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸੂਬੇ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ (ਅਜੋਕੇ ਦਿਨ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ਮੌਤ | 3 ਦਸੰਬਰ 1979(1979-12-03) (ਉਮਰ 74)[2] ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ | ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ (1922–1947) ਭਾਰਤ (1947 ਤੋਂ) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ਸੇਵਾ/ | ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ਸੇਵਾ ਦੇ ਸਾਲ | 1922–1956 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ਰੈਂਕ | ਮੇਜਰ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ਯੂਨਿਟ | ਪਹਿਲੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ 14ਵੀਂ ਪੰਜਾਬ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਪੰਜਾਬ ਰੈਜੀਮੈਂਟ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ਇਨਾਮ | ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ਉਸਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਗੇਂਦ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਹਾਕੀ ਦੇ ਜਾਦੂਗਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,[8][9][10][11] ਚੰਦ ਨੇ 1926 ਤੋਂ 1949 ਤੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਖੇਡਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਗੋਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 185 ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 570 ਗੋਲ ਕੀਤੇ।[12][13] ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੋਲ ਕੀਤੇ।[14] ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ "ਹਾਕੀ ਦਾ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ" ਕਿਹਾ।[14] ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਚੰਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤੀਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ, ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ 1956 ਵਿੱਚ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।[15] ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ, 29 ਅਗਸਤ, ਹਰ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਰਵਉੱਚ ਖੇਡ ਸਨਮਾਨ, ਮੇਜਰ ਧਿਆਨ ਚੰਦ ਖੇਲ ਰਤਨ ਅਵਾਰਡ ਉਸ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[16]