ਕਾਮਾਗਾਟਾਮਾਰੂ ਦੇ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਕਾਮਾਗਾਟਾਮਾਰੂ ਜਹਾਜ਼ 4 ਅਪ੍ਰੈਲ 1914 ਨੂੰ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਤੋਂ ਚੱਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ੰਘਾਈ, ਮੋਜੀ, ਯੋਕੋਹਾਮਾ ਆਦਿ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਤੋਂ ਮੁਸਾਫਰ ਲੈਂਦਾ ਹੋਇਆ 22 ਮਈ 1914 ਨੂੰ 376 ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਸਮੇਤ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ 23 ਮਈ 1914 ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਵੈਨਕੂਵਰ ਆ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਬਾਬਾ ਗੁਰਦਿੱਤ ਸਿੰਘ ਚਾਰਟਰ ਕਰਕੇ ਲਿਆਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਵਿਤਕਰੇ ਭਰੇ ਇੰਮੀਗਰੇਸ਼ਨ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
ਕੈਨੇਡਾ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਿਰਫ ਉਹਨਾਂ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਨੂੰ ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਹੜੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਡਾਕਟਰ, ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵੀ ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿੱਚ ਉਤਰ ਲੈਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਕੀ ਦੇ ਮੁਸਾਫਰ ਪੂਰੇ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੈਨਕੂਵਰ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ 'ਤੇ ਕੈਦ ਰਹੇ ਅਤੇ 23 ਜੁਲਾਈ 1914 ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਸਮੇਤ ਕਾਮਾਗਾਟਾਮਾਰੂ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
29 ਸਤੰਬਰ 1914 ਨੂੰ ਕਾਮਾਗਾਟਾਮਾਰੂ ਬੱਜਬੱਜ ਘਾਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲੀਸ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ ਝੜਪ ਕਾਰਨ ਪੁਲੀਸ ਵਲੋਂ ਮੁਸਾਫਰਾਂ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਈ ਗਈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 19 ਮੁਸਾਫਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ 23 ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਏ ਗਏ।
ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਆਏ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਵਤਨ ਦੇ ਕਾਮਾਗਾਟਾਮਾਰੂ ਸਪੈਸ਼ਲ ਅੰਕ (ਜੁਲਾਈ/ਅਗਸਤ/ਸਤੰਬਰ 1989) ਅਤੇ ਮੇਲਾ ਗਦਰੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦਾ ਸੋਵੀਨਾਰ (2007) ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸੂਚੀਆਂ 'ਚੋਂ ਲਏ ਗਏ ਹਨ। ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਦੀ ਉਮਰ, ਵਿਆਹੁਤਾ ਸਥਿਤੀ, ਆਦਿ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਈਮਨ ਫਰੇਜ਼ਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਲਈ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਦੇ ਲੀਡਰਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਿੱਪ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਜੋਸ਼ ਦੀ ਕਿਤਾਬ "ਟਰੈਜਡੀ ਆਫ ਕਾਮਾਗਾਟਾਮਾਰੂ" ਵਿੱਚੋਂ ਲਈ ਗਈ ਹੈ। ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਸੰਨ 1914 ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਹਨ।