ਅਪਰਿਪੱਕ ਜਨਮ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਅਪਰਿਪੱਕ ਜਨਮ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਗੇਤ ਜਨਮ ਤੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ 37 ਹਫਤਿਆਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਗਰਭਵਤੀ ਉਮਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦਾ ਜਨਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[1] ਇਹਨਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਮੀਜ਼ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਗੇਤ ਪ੍ਰਸਵ ਪੀੜਾ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਸੰਕਰਮਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਹਰ ਦਸ ਮਿੰਟਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਯੋਨੀ ਤੋਂ ਤਰਲ ਦਾ ਰੀਸਾਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[8] ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸੇਰੇਬ੍ਰਲ ਪਾਲਿਸੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਦਾ ਖਤਰਾ ਸੁਣਨ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਨਜ਼ਰ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੇ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖ਼ਤਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜਨਮੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਜਨਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉੱਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
Preterm birth | |
---|---|
ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਸ਼ਬਦ | Premature birth, preemies, premmies |
Intubated preterm baby in an incubator | |
ਵਿਸ਼ਸਤਾ | Obstetrics, pediatrics |
ਲੱਛਣ | Birth of a baby at younger than 37 weeks' gestational age[1] |
ਗੁਝਲਤਾ | Cerebral palsy, delays in development, hearing problems, sight problems[1] |
ਕਾਰਨ | Often unknown[2] |
ਜ਼ੋਖਮ ਕਾਰਕ | Diabetes, high blood pressure, being pregnant with more than one baby, obesity or underweight, a number of vaginal infections, celiac disease, tobacco smoking, psychological stress[2][3][4] |
ਬਚਾਅ | Progesterone[5] |
ਇਲਾਜ | Corticosteroids, keeping the baby warm through skin to skin contact, supporting breastfeeding, treating infections, supporting breathing[2][6] |
ਅਵਿਰਤੀ | ~15 million a year (12% of deliveries)[2] |
ਮੌਤਾਂ | 805,800[7] |
ਅਗੇਤ ਜਨਮ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲਗਿਆ ਹੈ। ਮਧੂਮੇਹ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚੇ ਤੋਂ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣਾ, ਮੋਟਾਪਾ ਜਾਂ ਭਾਰ ਘੱਟ ਹੋਣਾ, ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਯੋਨੀ ਟ੍ਰੈਫਿਕ, ਤੰਬਾਕੂ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਤਣਾਓ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ।[3] ਇਸ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ 39 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਡੀਕਲ ਤੌਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰਸਵ ਪੀੜਾ ਨੂੰ ਓਜਾਗਰ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ' ਇਹ ਸਿਜੇਰੀਅਨ ਸੈਕਸ਼ਨ ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਡਲਿਵਰੀ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀ -ਲੈਂਪਸੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[9]
ਪ੍ਰੋਜੇਸਟਰੋਨ ਹਾਰਮੋਨ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਜੇ ਗਰੱਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋਂ ਅਗੇਤਾ ਜਨਮ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਬੂਤ ਬਿਸਤਰੇ ਦੇ ਆਰਾਮ ਦੀ ਉਪਯੋਗਤਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।[10] ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 75% ਪ੍ਰੀਟਰਮ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਚਿਤ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਬਚਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਬਚੇ ਜੀਣ ਦੀ ਦਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਵਿਆਉਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।ਜਿਹੜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ 24 ਤੋਂ 37 ਹਫਤਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਕੋਰਟੀਕੋਸਟੀਰੋਇਡ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।[6][11] ਨਾਈਫੈਡਿਪੀਨ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦਵਾਈਆਂ, ਡਿਲੀਵਰੀ ਨੂੰ ਦੇਰੀ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਂ ਜੋ ਇੱਕ ਮਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਥੇ ਵਧੇਰੇ ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਉੱਥੇ ਕਾੱਰਵਾਈ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਕੋਰਟੀਕੋਸਟੀਰੋਇਡ ਨੂੰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।[12] ਇੱਕ ਵਾਰ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਖਭਾਲ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਚਮੜੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਖਕੇ ਨਿਘ ਦਿਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਛਾਤੀ ਤੋਂ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣਾ, ਛਾਤੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।