Zaïre
historisch land / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Zaïre, officieel de Republiek Zaïre, was de naam van de Democratische Republiek Congo van 1971 tot 1997. Zaïre lag in Centraal-Afrika en was, qua oppervlakte, het op twee na grootste land in Afrika (na Soedan en Algerije) en het op elf na grootste land ter wereld (van 1965 tot 1997). Met een bevolking van meer dan 23 miljoen inwoners was Zaïre het meest bevolkte officieel Franstalige land in Afrika, evenals een van de meest bevolkte landen in Afrika.
Republiek Zaïre République du Zaïre (Frans) Repubilika ya Zaïre (Kituba) Republíki ya Zaïre (Lingala) Jamhuri ya Zaïre (Swahili) Ditunga dia Zaïre (Luba) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
| ||||||
Motto Paix - Justice - Travail | ||||||
Kaart | ||||||
Algemene gegevens | ||||||
Hoofdstad | Kinshasa | |||||
Oppervlakte | 2.345.410 km² | |||||
Bevolking | 46,4 miljoen (in 1996) | |||||
Talen | Frans (Lingala, Kikongo ya leta, Swahili, Tshiluba waren nationale talen) | |||||
Religie(s) | Christelijk 80% | |||||
Volkslied | La Zaïroise | |||||
Munteenheid | Zaïre (ZRZ) | |||||
Regering | ||||||
Regeringsvorm | Eenpartijstelsel | |||||
Staatshoofd | Mobutu Sese Seko |
Onder leiding van Mobutu Sese Seko en zijn heersende Parti de la Révolution Populaire, evolueerde het land tot een eenpartij-totalitaire militaire dictatuur. Zaïre ontstond na de staatsgreep van Mobutu in 1965, te midden van vijf jaar politieke onrust na de onafhankelijkheid van België, die bekend staat als de Congocrisis. De grondwet van Zaïre was sterk centralistisch en buitenlandse eigendommen werden genationaliseerd. Deze periode wordt soms ook wel aangeduid als de Tweede Congolese Republiek.
Onder leiding van Mobutu werd ook een grootschalige campagne van Authenticité gelanceerd, gericht op het verwijderen van invloeden uit het koloniale tijdperk. Na de paleisrevolutie die de Roemeense dictator Ceaușescu ten val had gebracht, en verzwakt door het stopzetten van Amerikaanse steun na het einde van de Koude Oorlog, werd Mobutu in 1990 gedwongen een nieuwe Zaïrese republiek met een meerpartijenstelsel uit te roepen uit angst voor een vergelijkbaar lot. Tegen de tijd van zijn val werd Zaïre gekenmerkt door uitgebreide vriendjespolitiek, corruptie en economisch wanbeheer.
Zaïre stortte in de late jaren 1990 in, te midden van de destabilisatie van de oostelijke delen van het land in de nasleep van de Rwandese genocide en groeiend etnisch geweld. In 1996 leidde Laurent-Désiré Kabila, het hoofd van de militie van de Alliantie van Democratische Krachten voor de Bevrijding van Congo (AFDL), een populaire opstand tegen Mobutu. De opstand begon terwijl Mobutu in Zwitserland was voor de behandeling van Prostaatkanker. Met rebellen die westwaarts terrein wonnen, vluchtte Mobutu uiteindelijk het land uit. Mobutu stierf vier maanden later terwijl hij in ballingschap in Marokko verbleef.