Gebruiker:CFCF/Kladblok/Astma
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
{{Infobox disease | Name = Asthma | Image = Two Peak Flow Meters.jpg | Alt = Two white plastic tubes with movable dials on the front | Caption = Peak flow meters are used to measure the [[peak expiratory flow]]rate, important in both monitoring and diagnosing asthma.<ref name="GINA_2011_page18"><nowiki>{{Harvnb|GINA|2011|p=18}}</ref> | DiseasesDB = 1006 | ICD10 = J45 | ICD9 = 493 | ICDO = | OMIM = 600807 | MedlinePlus = 000141 | eMedicineSubj = article | eMedicineTopic = 806890 | MeshID = D001249 | GeneReviewsID = | GeneReviewsName = }}</nowiki>
Astma (van het Grieks ἅσθμα, ásthma, "hijgen") is een veel voorkomende chronische ontstekingsziekte van de luchtwegen die wordt gekenmerkt door verschillende en terugkerende symptomen, een reversibele belemmering van de luchtstroom en bronchospasmen.[1] Gebruikelijke symptomen zijn onder meer piepende ademhaling, hoesten, benauwdheid en kortademigheid.[2]
Aangenomen wordt dat astma het gevolg is van een combinatie van omgevings- en genetische factoren.[3]De diagnose wordt meestal gebaseerd op het patroon van symptomen, reactie op therapie in de loop der tijd en spirometrie.[4] Klinisch wordt astma ingedeeld naar de frequentie waarmee de symptomen zich voordoen, het geforceerd uitademingsvolume in één seconde (FEV1) en de piekvolumestroom tijdens uitademing.[5]Astma kan ook worden geclassificeerd als atopisch (extrinsiek) of niet-atopisch (intrinsiek)[6], waarbij atopie verwijst naar een aanleg voor het ontwikkelen van type-1-overgevoeligheidsreacties.[7]
Acute symptomen worden meestal behandeld met een geïnhaleerde kortwerkende bèta-2-agonist (zoals salbutamol) en orale corticosteroïden.[8] In zeer ernstige gevallen kunnen intraveneuze corticosteroïden, magnesiumsulfaat en ziekenhuisopname nodig zijn.[9] De symptomen kunnen worden voorkomen door vermijding van triggers zoals allergenen[10] en irriterende stoffen, en door gebruik van geïnhaleerde corticosteroïden.[11] Bovendien kunnen langwerkende bèta-agonisten (LABA) of leukotriëne antagonisten worden toegediend als aanvulling op geïnhaleerde corticosteroïden wanneer er geen greep op de astmasymptomen wordt verkregen.[12] De prevalentie van astma is aanzienlijk toegenomen sinds de jaren '70. In 2011 waren wereldwijd 235–300 miljoen mensen getroffen door de aandoening, [13][14] waarvan er ongeveer 250.000 overleden.[14] {{TOC limit|limit=3}}