एक परिदृश्य एक क्षेत्रमा शामिल वा समावेश भए-नभएको एक सर्वेक्षण हो । तल विकिपीडिया को एक रूपरेखा दिइएको छ । परिदृश्यहरू १२ भागमा विभाजित छन् । प्रत्येक मुख्य विषयले क्षेत्रको एक परिदृश्य प्रदान गर्दछ । जसले सम्बन्धित विषयमा प्रमुख लेख प्रस्तुत गर्दछ ।
मुख्य लेखहरू:
स्वास्थ्य,
आत्म-हेरचाह, र
स्वास्थ्य विज्ञान
सामान्य – स्वास्थ्य हेरविचार • स्वास्थ्य सेवा उद्योग • स्वास्थ्य असमानता • मानसिक स्वास्थ्य • जनसंख्या स्वास्थ्य • रोकथाम औषधि • सार्वजनिक स्वास्थ्य • पूरक र वैकल्पिक औषधि
आत्म-हेरचाह – शारीरिक संरचना • जीवन विस्तार • दीर्घायु • शारीरिक स्वस्थता
- पोषण – क्यालोरी प्रतिबन्ध • आहार पूरक (अमीनो एसिड, खनिज स्मरण, पोषक तत्व, भिटामिन) • आहार (पोषण) • आहार • स्वस्थ भोजन पिरामिड
- शारीरिक व्यायाम – तन्काउने • अधिक अभ्यास • एरोबिक व्यायाम • एनारोबिक व्यायाम • खेलकुद • पैदल यात्रा
- सरसफाइ – स्वच्छता • मौखिक स्वच्छता • व्यावसायिक स्वच्छता
स्वास्थ्य विज्ञान – दन्त चिकित्सा • व्यावसायिक उपचार • नेत्र चिकित्सा • औशधि पसल • फिजियोथेरापी • भाषण-भाषा पथोलोजी
- चिकित्सा – प्रसूति चिकित्सा • नर्सिंग • पशु चिकित्सा• दन्त चिकित्सा • समग्र चिकित्सा
- मानव चिकित्सा – कार्डियोलोजी • डर्म्याटोलोजी • आपतकालीन चिकित्सा • इन्डोक्रिनोलोजी र मधुमेह • इपिडेमिओलोजी • जेरियाट्रिस • हेमाटोलोजी • आन्तरिक चिकित्सा • नेफ्रोलोजी • न्यूरोलोजी • ओन्कोलोजी • प्याथोलोजी • बालचिकित्सा • मनोचिकित्सा • ह्रेउमाटोलोजी • चिरफार • मूत्रविज्ञान
- बिमारी – वृद्ध • मादक पदार्थ • दुर्बलता • अभाव रोग • खिन्नता • रोग • विकारहरू (प्रकारहरू) • लागूपदार्थ दुरुपयोग • खाने विकार • खाद्यजनित रोग • कुपोषण • मोटोपना • धूम्रपान
मुख्य लेखहरू:
समाचार,
इतिहास,
संसारको इतिहास,
पृथ्वीको इतिहास, र
इतिहास लेखन
क्षेत्र अनुसारको इतिहास – प्राचीन मिश्र • प्राचीन ग्रीस • प्राचीन रोम • चीनको इतिहास • मध्य पूर्वको इतिहास • मेसोअमेरिकाको इतिहास • भारतको इतिहास
- महादेश अनुसारको इतिहास – अफ्रिका • अमेरिका • अन्टार्कटिका • एशिया • अष्ट्रेलिया • युरासिया • युरोप • उत्तर अमेरिका • ओशिनिया • दक्षिण अमेरिका
समय अवधिको सूची – प्रागितिहास • आद्य इतिहास • प्राचीन इतिहास • आधुनिक इतिहास • भावि इतिहास
- इतिहासको युग – पाषाण युग • ताम्र युग • कास्य युग • आयरन युग • अन्धकार युग • मध्य युग • आविष्कारको युग • पुनर्जागरण काल • नवजागरण काल • औद्योगिक क्रान्ति • अन्तरिक्ष युग • सूचना युग
विषय अनुसारको इतिहास
- सांस्कृतिक इतिहास – मुद्रा • खेल
- कलाको इतिहास – नृत्य • चलचित्र • संगीत • चित्रकला • नाट्याशाला
- दर्शनको इतिहास – प्राचीन • मध्ययुगीन • आधुनिक • समकालीन
- तर्कको इतिहास
- विज्ञानको इतिहास – सिद्धान्त/समाजशास्त्र • ऐतिहासिक लेखन • गणित • कूट विज्ञान • वैज्ञानिक विधि
- प्राकृतिक विज्ञानको इतिहास – खगोल • जीवविज्ञान • रसायन • परिस्थिति • भूगोल • भौतिक • भू-विज्ञान
- सामाजिक विज्ञानको इतिहास – मानव विज्ञान • आर्थिक • शिक्षा • भूगोल • भाषा बिज्ञान • राजनीतिक • मनोविज्ञान • समाजशास्त्र
- युग अनुसार विज्ञान को इतिहास – प्रारम्भिक संस्कृति • शास्त्रीय प्राचीन • मध्य युगमा विज्ञान • पुनर्जागरण काल • वैज्ञानिक क्रान्ति
- प्रविधिको इतिहास – कृषि र कृषि विज्ञान • वास्तुकला • जैव प्रौद्योगिकी • रासायनिक ईन्जिनियरिङ • सञ्चार • गणना (कम्प्युटर विज्ञान, सफ्टवेयर इन्जिनियरिङ) • विद्युत ईन्जिनियरिङ • आविष्कार • पदार्थ विज्ञान • नापताैल • चिकित्सा • सैन्य प्रविधि • यातायात
औपचारिक विज्ञान –
सूचना सिद्धान्त •
तर्क •
तथ्याङ्क •
सैद्धान्तिक कम्प्युटर विज्ञान
- गणित – बिजगणित • व्यावहारिक गणित • अंकगणित • क्यालकुलस • समीकरण • ज्यामिति • गणितीय विश्लेषण • गणितीय शिक्षा • गणितीय अभ्यास • नाप • संख्या • गणितको दर्शन • सम्भाव्यता • प्रमाण • सिद्धान्त • त्रिकोणमिति • हल नभएका गणितीय समस्याहरू
- मुख्य लेखहरू: प्राकृतिक विज्ञान र प्रकृति यो पनि हेर्नुहोस्: विज्ञान, वैज्ञानिक विधि, वैज्ञानिक, वैज्ञानिक दुर्व्यवहार, र विज्ञानका क्षेत्रहरू
जीवविज्ञान –
एनाटोमी (मानव शरीरिक रचना) •
ज्योतिष विज्ञान •
जैव रसायन •
जैव सूचना विज्ञान •
जैविक मानव विज्ञान •
जीवविज्ञान •
वनस्पति विज्ञान •
कोष जीवविज्ञान •
गणना जीवविज्ञान •
विकासात्मक जीवविज्ञान •
परिस्थिति विज्ञान •
विकासवादी जीवविज्ञान •
आनुवंशिक विज्ञान (आणविक आनुवंशिकी, जनसंख्या आनुवंशिकी) •
जेनोमिक्स •
समुद्री जीवविज्ञान •
हिस्टोलोजी •
मानव जीवविज्ञान •
प्रतिरक्षा विज्ञान •
सूक्ष्म जीवविज्ञान •
आणविक जीवविज्ञान •
न्युरोविज्ञान •
जीवनको उत्पत्ति •
जीवाश्म विज्ञान •
परजीवी विज्ञान •
प्याथोलोजी •
शरीर विज्ञान •
वर्गीकरण •
प्राणी विज्ञान (चरित्र विज्ञान)
भौतिक विज्ञान –
खगोल विज्ञान •
रसायन विज्ञान •
पृथ्वी विज्ञान •
भौतिक (हल नभएका भौतिकी समस्याहरू) •
प्रणाली सिद्धान्त
व्यक्ति – जीवनी • चरित्र अभिविन्यास • चेतना • लिङ्ग • स्वास्थ्य • मानव • मानव शरीर • पहिचान • व्यक्तिगत • बुद्धि • नैतिक चरित्र • व्यक्तिगत पहिचान • व्यक्तित्व • शारीरिक स्वस्थता • आध्यात्मिकता • मूल्य • नैतिक गुण
- आत्म – दर्शनमा • मनोविज्ञानमा • समाजशास्त्रमा • आत्मनिर्माण • आत्म-जागरूकता • स्वाध्याय • आत्म-हेरचाह • आत्म-अवधारणा • आत्म नियन्त्रण • आत्म खुलासा • आत्म-प्रभावकारिता • आत्माबल • आत्म हानि • आत्म सहायता • आत्म-पहिचान • आत्म चित्र • आत्म निगरानी • आत्म-धारणा • आत्म-विनियमित शिक्षा • आत्म कुरा
- व्यक्तिगत जीवन • साहसिक • उमेर • जीवनवृति • नागरिकता • शिक्षा • रोजगार • दैनिक जीवन • अनुभव • परिवार • मित्रता • लक्ष्य • स्वास्थ्य अनुरक्षण • घर • गृहनिर्माण • मानव अवस्था • मानव पारिस्थिति • पारस्परिक सम्बन्ध • घनिष्ठ सम्बन्ध • रक्त-सम्न्बध • खाली समय • जीवन • जीवन शैली • सान्सारिक जीवन • शारीरिक श्रम • जीवनको अर्थ • घरपालुवा जनावर • भौतिक गुणस्तर-को-जीवन सूचकांक • पेशा • खुशीको पल • जीवनको गुणस्तर • स्तरीय समय • वास्तविक जीवन • यौन जीवन • यात्रा • काम-जीवन सन्तुलन
- मानिस – प्रौढ • परदेशी • बच्चा • पिता • प्रतिभाशाली • मानव • आदिवासी • पुरुष • अल्पसंख्यक • आमा • अभिभावक • महिला • युवा
दर्शन – अस्तित्व • व्यावहारिक बुद्धि • नारीवादी दर्शन • भविष्यदर्शन • भलाइ र मूल्य सिद्धान्त • आनन्द • -वाद • जीवनको अर्थ • दिमाग • भाषण कला • अन्तरिक्ष • दर्शनमा हल नभएका समस्याहरू
- क्षेत्र अनुसार – पूर्वीय दर्शन • पश्चिमीय दर्शन
- दर्शनका शाखाहरू – सौंदर्यशास्त्र • नैतिकता • ज्ञान-पद्धति शास्त्र • तर्क • अध्यात्मविज्ञान
- दर्शनका उपशाखाहरू – शिक्षा • भूगोल • इतिहास • मानव प्रकृति • भाषा • कानून • साहित्य • गणित • दिमाग • दर्शन • भौतिक • राजनीतिक • मनोविज्ञान • धर्म • विज्ञान • सामाजिक विज्ञान • प्रविधि • युद्ध • संस्कृतिन
- दर्शनका विद्यालयहरू – विश्लेषणात्मक दर्शन • अरिस्टोटलियनवाद • महाद्वीपीय दर्शन • आलोचनात्मक सिद्धान्त • विखण्डनवाद • नियतिवाद • द्वन्द्वात्मक भौतिकवाद • अनुभववाद • अस्तित्ववाद • हेगेलियनवाद • हेर्मेनेयुटिक्स • मानवतावाद • आदर्शवाद • कान्टीयवाद • तार्किक वस्तुनिष्ठवाद • भौतिकवाद • नियोप्लाटोनिवाद • विनाशवाद • उद्देश्यवाद (ऐन रान्ड) • साधारण भाषा • घटना विज्ञान • प्लेटोवाद • प्रत्यक्षवाद • उत्तर आधुनिकतावाद • उत्तर संरचनावाद • व्यवहारवाद • सुकराती • तर्कवाद • सुधारवादी • सापेक्षवाद • मतवाद • शङ्कावाद • वैराग्यवाद • संरचनावाद • स्थानान्तरण मानवतावाद • उपयोगितावाद
विचारधारा – जागरूकता • रचनात्मकता • निर्णयकर्ता • अनुमानी • विद्वता • स्मृति • समस्या समाधान • कारण • शिक्षण
- सोचका गुणहरू – शुद्धता • प्रभावशाली • प्रभावकारी • कार्यकुशलता • मितव्ययिता • बुद्धिमानी • सही • आरोग्य • वैधता • मूल्य सिद्धान्त • गलत
- सोच त्रुटिहरू – संज्ञानात्मक पूर्वाग्रह • संज्ञानात्मक विरूपण • त्रुटि • भ्रम • परिभाषाको भ्रम • तार्किक भ्रम • लक्ष्य निर्धारण
- सम्बन्धित – प्रतिभाशाली • उच्च बुद्धि समाज
- मुख्य लेख: धर्म यो पनि हेर्नुहोस्: धर्म र विज्ञानबीच सम्बन्ध
अल्लाह •
विश्वास •
बाइबल •
बुद्ध •
कन्फुसियस •
देव •
राक्षस •
पिशाच •
तन्त्र मन्त्र •
अपधर्म •
प्रेरणा •
विश्वास •
परमेश्वर •
येशू •
पवित्र आत्मा •
नैतिकता •
मर्मन •
पौराणिक कथा •
रहस्यमय •
प्रार्थना •
भविष्यवाणी •
खुलासा •
अनुष्ठान •
पाप •
अलौकिक •
सदाचार
विश्वास प्रणाली –
एकोसमवाद •
अज्ञेयवाद •
जीववाद •
नास्तिकवाद •
अनीश्वरवाद •
बिनीटेरिअनिसम •
आस्तिकता •
नियतिवाद •
डुओथिसम •
आध्यात्मिकतावाद •
ईयूथिजम र डेस्थिजम •
स्वतन्त्र विचार •
प्रज्ञानवाद •
एक ईश्वरीय विश्वास •
मानवतावाद •
अन्तरविश्वास •
अज्ञातवाद •
काथेनोथिजम •
अद्वैतवाद •
मर्मन •
एकेश्वरवाद •
मोनोलाट्रिजम •
रहस्यवाद •
निओपगनिजम •
नयाँ जमाना •
गैरद्वैतवाद •
गैरआस्तिकता •
निष्पक्षतावाद •
पण्डेजम •
पानियनथिजम •
सर्वेश्वरवाद •
पासताफारियानिजम
पोलीडेइजम •
बहुदेववाद •
धर्म निरपेक्ष •
सन्देहवाद •
अध्यात्मवाद •
आध्यात्मिकता •
ईश्वरवाद •
थियोपानिजम •
ब्रह्मविद्या •
अतिमावाद •
ट्रानसथेइजम •
त्रिनिष्ठता •
यूनीटेरीयनवाद
विश्वका प्रमुख विश्वासहरू – धर्मविरोधी • अय्यावाज्ही • बहाई विश्वास • बौद्ध धर्म • काओ दाई • चिनियाँ लोक धर्म • ईसाई धर्म • कन्फुसियस धर्म • डियास्पोरिक • फालुन गोंग • हेलेनिस्मोस • हिन्दू धर्म • अधार्मिक • इस्लाम • जैन धर्म • यहूदी धर्म • नियोपागानिजम • बहुदेववादी पुनर्निर्माणवाद •रास्तफीरी आन्दोलन • साइन्टोलोजी • सिख धर्म • अध्यात्मवाद • शिन्टो धर्म • ताओ धर्म • तेनरिक्यो • जिसस क्राइस्ट • एकजुट विश्ववाद • पारसी धर्म
धर्मको आलोचना पनि हेर्नुहोस्
मुख्य लेखहरू:
प्रविधि र
व्यावहारिक विज्ञान
प्राविधिक अवधारणा र मुद्दाहरू –
उपयुक्त प्रविधि •
विज्ञानमा नयाँ परिर्वतनको भ्रम •
प्रलयी उपकरण •
उच्च प्रविधि •
विज्ञान र प्रविधिको इतिहास •
प्रविधिको इतिहास •
उद्योग •
नयाँ परिर्वतन •
ज्ञान अर्थव्यवस्था •
अनुयायी प्रविधि •
प्रदूषण •
उत्तर मानवतावाद •
सावधानीपूर्वक सिद्धान्त •
अनुसन्धान र विकास •
प्रविधिको रणनीति •
महाशक्ति •
प्रविधिपूँजीवाद •
प्रविधिआलोचनावाद •
प्रविधि-प्रगतिवाद •
प्राविधिक अभिसरण •
प्राविधिक विकास •
प्राविधिक दृढतावाद •
प्राविधिक भिन्नता •
प्राविधिक एकलता •
प्रविधि स्वीकृति मोडेल •
प्रविधि मूल्यांकन •
प्रविधि जीवनचक्र •
प्रविधि स्थानान्तरण •
प्रविधि वृक्ष •
प्रविधियथार्थवाद •
आविष्कारको समयरेखा •
ट्रान्सह्युमेनिजम
प्रविधि र व्यावहारिक विज्ञान –
एरोस्पेस •
कृषि, कृषि विज्ञान र कृषिविज्ञान •
वास्तुकला •
कृत्रिम बुद्धि •
स्वचालन •
सवारीसाधान •
ठूलो विज्ञान •
जैव प्रौद्योगिकी •
नक्शाचित्रण •
सञ्चार •
गणना (कम्प्युटर विज्ञान (कम्प्युटर विज्ञानमा खुल्ला समस्याहरूको सूची), सूचना प्रणाली, सूचना प्रविधि, प्रोग्रामिङ, सफ्टवेयर इन्जिनियरिङ, कम्प्युटर इन्जिनियरिङ) •
निर्माण •
डिजाइन •
इलेक्ट्रनिक्स •
ऊर्जा विकास •
ऊर्जा भण्डारण •
इन्जिनियरिङ (केमिकल इन्जिनियरिङ, सिभिल इन्जिनियरिङ, इलेक्ट्रिकल ईन्जिनियरिङ, मकोनिकल इन्जिनियरिङ) •
एर्गोनोमिक्स •
अग्निनियन्तरण •
खाद्य विज्ञान •
अदालती •
वनस्पति •
निःशुल्क सफ्टवेयर •
स्वास्थ्य विज्ञान •
स्वास्थ्य सूचना •
उद्योग •
सूचना विज्ञान (पुस्तकालय र सूचना विज्ञान) •
इन्टरनेट •
यन्त्र •
व्यवस्थापन •
निर्माण •
आम सञ्चार •
ठूलो उत्पादन •
चिकित्सा (न्युरोविज्ञानमा हल नभएका समस्याहरू) •
सैन्य विज्ञान •
सैन्य प्रविधि र उपकरण •
उत्खनन् •
सूक्ष्मप्रविधि •
आणविक प्रविधि •
प्याकेजिङ्ग र लेबलिङ्ग •
प्रक्रिया •
रोबोटिक •
अन्तरिक्ष अन्वेषण •
प्राविधिक भविष्यवाणी •
दूरसञ्चार •
उपकरण •
यातायात •
सवारी साधन •
हतियार