Reloijo de sol
From Wikipedia, the free encyclopedia
Un reloijo de sol mede la passaige de l tiempo pula ouserbaçon de la posiçon de l Sol. Ls tipos mais quemuns, cumo ls coincidos "reloijos de sol de jardin", son formados por ua superfice praina que sirbe cumo amostrador, adonde stan marcadas linhas qu'andícan las horas, i por un pino ó placa, cuja selombra porjetada subre l mostrador funciona cumo un punteiro d'horas nun reloijo quemun. La medida que la posiçon de l sol baria, la selombra çloca-se pula superfice de l amostrador, passando pulas linhas qu'andícan las horas. Tamien eisísten reloijos de sol mais cumplexos, cun mostradores anclinados i/ó curbos. Ls reloijos de sol normalmente amóstran la hora solar aparente, mas, cun pequeinhas altaraçones, tamien puoden andicar la hora padron, que ye l'hora ne l fuso horairo an que l reloijo stá giograficamente lhocalizado.
L reloijo de sol
Zde remotos tiempos l'home, al ouserbar l Sol, percebiu qu'este probocaba la selombra de ls oubjetos. Al fazer estas ouserbaçones notou qu'al lhargo de l die l tamanho destas selombras bariában. L'home primitibo, purmeiramente, usou sue própia selombra para stimar las horas (selombras mobentes). Lhougo depuis biu que podie, atrabeç dua bareta fincada ne l suolo na posiçon bertical, fazer estas mesmas stimatibas. Staba criado l pai de todos ls reloijos de Sol, l famoso Gnómon. Al amanhecer la selombra stará bien cumprida, al meidie stará ne l sou tamanho mínemo i a la tardica buolta a sticar-se outra beç.