Лев Троцкий
From Wikipedia, the free encyclopedia
Лев Троцкий (намын нууц нэр -Перо́, Антид Ото, Л.Седов,- жинхэнэ нэр: Лейба Давидович Бронштейн; 1879 оны 11-р сарын 7 -нд Оросын Хаант Улсын Херсон мужид төрсөн- 1940 оны 8-р сарын 21-нд Мексикт нас барсан) - Оросын Марксист хувьсгалч болон онолч, Зөвлөлт Холбоот улсын улс төрч болон Оросын Улаан Армийн анхны тэргүүн байсан юм. Троцкий нь эхэндээ Меншевик Интернационал бүлэглэлийн гишүүн байсан ба Оросын Социал Демократ Лейборист Намын дэмжигч байжээ. Тэрээр 1917 онд Октябрийн хувьсгал гарсны дараагаар Большевикчуудтай нэгдэж удалгүй тус намын тэргүүн болсон юм. Зөвлөлт Холбоот улсын эхэн үед тэрээр тус улсын Гадаад Хэргийн Ардын Комиссараар ажиллаж байсан ба удалгүй Зөвлөлт Холбоот Улсын Улаан Арми байгуулагдсанаар тэрээр Цэргийн болон Тэнгисийн Хүчний Ардын Комиссар болсон байна. Троцкий нь 1918-1923 оны хооронд болсон Оросын Иргэний Дайнд маш чухал үүрэг гүйцэтгэсэн нэгэн билээ. Мөн тэрээр Зөвлөлт Холбоот Улсын Политбюро / Улс төрийн Товчооны анхны гишүүдийн нэг юм.
Лев Троцкий (жинхэнэ нэр: Лев Давидович Бронштейн) | |
Зөвлөлт Холбоот Улсын Гадаад Хэргийн Ардын Комиссар | |
Бүрэн эрхийн хугацаа: | 1917 оны 11-р сарын 8 – 1918 оны 3-р сарын 13 |
---|---|
Зөвлөлт Холбоот Улсын Цэргийн болон Тэнгисийн Хүчний Ардын Комиссар | |
Бүрэн эрхийн хугацаа: | 1918 оны 3-р сарын 13 – 1925 оны 1-р сарын 15 |
Петроградын Ерөнхийлөгч | |
Бүрэн эрхийн хугацаа: | 1917 оны 10-р сарын 8 – 1917 оны 11-р сарын 8 |
Төрсөн: | 1879 оны 11-р сарын 7 Кировогра́д, Херсоний Засаглал, Хаант Улс |
Нас барсан | 1940 оны 8-р сарын 21 Коиокан Дүүрэг, Мексик хот |
Улс төрийн нам: | Оросын Социал Демократ Лейборист Нам, Швейцарын Социал Демократ Нам, Зөвлөлт Холбоот Улсын Коммунист Нам, Зүүнтний Сөрөг Хүчин, Дөрөвдүгээр Интернационал |
Эхнэр (нөхөр): | Александра Львовна Соколовская Ната́лья Ива́новна Седо́ва |
Шашин: | Байхгүй (шүтлэггүй) |
Гарын үсэг |
Тэрээр 1924 оны 1 дүгээр сард В.Ленин нас барсны дараагаар Иосиф Сталины эсрэг Зүүнтний Сөрөг Хүчинг байгуулж түүний бодлогыг эсэргүүцсэн боловч, энэ нь бүтэлгүйтэж Сталины хүч чадавх нэмэгдсэнээр Зөвлөлт Холбоот улсын төрийн эрхийг Сталин авч, удалгүй Троцкийг 1927 онд нэг мөсөн албан тушаалаас нь халсан ба Коммунист Намаас хөөжээ. 1928 оны 1 дүгээр сард Алма-Ата хот руу цөллөгдөж үүний дараа түүнийг Зөвлөлт Холбоот улсаас 1929 онд хөөн гаргаж улмаар Түркийн Константинопольд /Истанбул/ амьдарсан байна. 1937 онд Мексикт суурьшсан ажээ. Троцкий Мексик улсаас Сталины засаг захиргааг эсэргүүцэж Дөрөвдүгээр Интернационалыг байгуулсан юм.
Троцкий нь дэлхийн хоёрдугаар дайны үеэр Европт дэлгэрч буй Фашизмын үйл ажиллагааг аль эртнээс эсэргүүцэж байсан ба 1930-аад оны сүүл үеэр Сталин-Гитлер хоёрын хооронд байгуулсан үл довтлох гэрээг буруушааж байжээ. 1940 онд Сталины зааварчилгаагаар Троцкийн амь насыг Рамон Меркадер хэмээх нэртэй Испани гаралтай Зөвлөлтийн тагнуулын ажилтан хороосон байна /сүүлд 1960 онд суллагдаад ЗХУ-ын баатар цол хүртсэн/.[1]
Лев Троцкийн үзэл бодлууд түүний Троцкизмын онолын суурийг тавьж өгсөн бөгөөд энэхүү онол нь Марксист онолын урсгалын хувьд маш томоохон салбар бөгөөд Сталины дэвшүүлсэн Сталинизмын онолыг эрс буруушаасан байдаг. Нэг юм онцолж хэлэхэд Лев Троцкий нь 1950-аад оноор буюу Никита Хрущёвын засаглалын үеэр Зөвлөлт Холбоот улс, иргэдээ дахин өөрийн харьяалалд бүртгэж эхэлхэд тус бүртгэлд бүртгэгдээгүй цөөн тооны Зөвлөлтийн улс төрчдийн нэг юм. Мөн 1980-аад оны сүүлээр түүний ном бүтээлийг Зөвлөлт Холбоот улсад хэвлэж эхэлсэн байдаг.