കാല്പനികത്വം
From Wikipedia, the free encyclopedia
കാല്പനികത്വം അല്ലെങ്കിൽ കാല്പനിക പ്രസ്ഥാനം അഥവാ റൊമാന്റിക് പ്രസ്ഥാനം അല്ലെങ്കിൽ കാല്പനിക യുഗം അല്ലെങ്കിൽ റൊമാന്റിസിസം എന്നത് പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ യൂറോപ്പിൽ ഉത്ഭവിച്ച ഒരു കലാപരവും സാഹിത്യപരവും സംഗീതപരവും ബൗദ്ധികവുമായ പ്രസ്ഥാനമായിരുന്നു. മിക്ക മേഖലകളിലും 1800 മുതൽ ഏകദേശം 1850 വരെയുള്ള കാലഘട്ടത്തിൽ അതിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നിലയിലുമായിരുന്നു. വൈകാരികതയിലും വ്യക്തിവാദത്തിലും ഊന്നൽ, പ്രകൃതിയുടെ ആദർശവൽക്കരണം, ശാസ്ത്രത്തെയും വ്യാവസായികവൽക്കരണത്തെയും സംശയിക്കുന്നതും ഭൂതകാലത്തെ മഹത്വവൽക്കരിക്കുന്നതും, ക്ലാസിക്കൽ ഘടകങ്ങളേക്കാളും മധ്യകാലഘട്ടത്തെ പ്രകീർത്തിക്കുന്നതും റൊമാന്റിസിസത്തിന്റെ സവിശേഷതയായിരുന്നു.[1][2] ഭാഗികമായി വ്യാവസായിക വിപ്ലവത്തോടുള്ള പ്രതികരണമായിരുന്നു,[3] നവോത്ഥാന കാലഘട്ടത്തിലെ സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മാനദണ്ഡങ്ങളും ആധുനികതയുടെ എല്ലാ ഘടകങ്ങളോടെ പ്രകൃതിയുടെ ശാസ്ത്രീയമായ യുക്തിസഹീകരണവുമായ അവതരണം.[4] ദൃശ്യകല, സംഗീതം, സാഹിത്യം എന്നിവയിൽ ഏറ്റവും ശക്തമായി ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്ന പ്രസ്ഥാനം, ചരിത്രരചന,[5] വിദ്യാഭ്യാസം,[6] ചെസ്സ്, സാമൂഹിക ശാസ്ത്രം, പ്രകൃതി ശാസ്ത്രം എന്നിവയിൽ വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തി.[7]
ഭയം, ബീഭത്സത, ഭീകരത, സംഭ്രമം തുടങ്ങിയ വികാരങ്ങൾക്ക് പുതിയ ഊന്നൽ നൽകിക്കൊണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രകൃതിയുടെ മഹത്തായ സൗന്ദര്യത്തിന്റെ പുതിയ സൗന്ദര്യാത്മക വിഭാഗങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നതിൽ അനുഭവിച്ചറിഞ്ഞ, സൗന്ദര്യാനുഭൂതിയുടെ ആധികാരിക സ്രോതസ്സായി തീവ്രമായ വികാരത്തിന് ഈ പ്രസ്ഥാനം ഊന്നൽ നൽകി.[8][9] നാടോടി കലയെയും പുരാതന ആചാരത്തെയും ശ്രേഷ്ഠമായ ഒന്നിലേക്ക് ഉയർത്തി, മാത്രമല്ല സ്വാഭാവികതയെ സംഗീത ആഹ്വാനത്തിലെന്നപോലെ അഭിലഷണീയമായ ഒരു സ്വഭാവമായി പ്രസ്ഥാനത്താൽ ഉയർത്തപ്പെടുകയും ഉണ്ടായി. ജ്ഞാനോദയത്തിന്റെ യുക്തിവാദത്തിനും ക്ലാസിക്കലിസത്തിനും വിപരീതമായി, ജനസംഖ്യാ വളർച്ച, ആദ്യകാല നഗര വ്യാപനം, വ്യാവസായികത എന്നിവയിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാനുള്ള ശ്രമങ്ങളെന്ന ആധികാരികമായി മധ്യകാല ഘടകങ്ങളായി വീക്ഷിക്കപ്പെട്ട കലാ അംശങ്ങൾ, ആഖ്യാനം എന്നിവയെ മധ്യകാലവാദത്തോടൊപ്പം കാല്പനികത്വം പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ചു.[10]
ജ്ഞാനോദയത്തിന്റെ യുക്തിവാദത്തേക്കാൾ അവബോധത്തിനും വികാരത്തിനും മുൻഗണന നൽകിയ ജർമ്മൻ സ്റ്റർം അൻഡ് ഡ്രാങ് പ്രസ്ഥാനത്തിലാണ് ഈ പ്രസ്ഥാനം വേരൂന്നിയതെങ്കിലും,[11] ആദ്യകാല കാല്പനികത്വവാദികളിൽ പലരും സാംസ്കാരിക വിപ്ലവകാരികളും വിപ്ലവത്തോട് അനുഭാവം പുലർത്തുന്നവരുമായിരുന്നു എന്നതിനാൽ ഫ്രഞ്ച് വിപ്ലവത്തിന്റെ സംഭവങ്ങളും പ്രത്യയശാസ്ത്രങ്ങളും അടുത്തു സ്വാധീനിച്ച ഘടകങ്ങളായിരുന്നു.[12] വീരത്വ വ്യക്തിത്വവാദികളുടെയും കലാകാരന്മാരുടെയും നേട്ടങ്ങൾക്ക് കാല്പനികത്വം ഉയർന്ന മൂല്യം നൽകി, അവരുടെ നിലനിന്ന ഉദാഹരണങ്ങൾ സമൂഹത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരം ഉയർത്തതക്കതായിരുന്നു. കലയിലെ രൂപത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ക്ലാസിക്കൽ സങ്കൽപ്പങ്ങളിൽ നിന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യം അനുവദിക്കുന്ന ഒരു നിർണായക അധികാരമായി വ്യക്തിഗത ഭാവനയെ ഈ പ്രസ്ഥാനം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രസ്ഥാന ആശയങ്ങളുടെ പ്രതിനിധാനത്തിൽ ചരിത്രപരവും പ്രകൃതിദത്തവുമായ അനിവാര്യതയിലേക്ക് ജർമ്മൻ തത്വശാസ്ത്രമായ സെയ്റ്റ്ജിസ്റ്റ് ചിന്താരീതിയുടെ ശക്തമായ ഒരു സമീപനം ഉണ്ടായിരുന്നു. പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ രണ്ടാം പകുതിയിൽ, കാല്പനികത്വത്തിന് ധ്രുവവൈരുദ്ധ്യമായി യഥാതഥ്യം അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടു.[13] തദ്കാലത്ത് കാല്പനികത്വത്തിന് ഉണ്ടായ അപചയം സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മാറ്റങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഒന്നിലധികം പ്രക്രിയകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.[14]