Нагорнокарабашки судир
From Wikipedia, the free encyclopedia
Нагорнокарабашки судир — територијален и етнички конфликт помеѓу Ерменија и Азербејџан околу спорниот регион на Нагорно-Карабах и седум окружни области, кои де факто се контролирани од самопрогласената Република Арцах, но се меѓународно признати де јуре како дел на Азербејџан. Конфликтот има свое потекло во почетокот на XX век. Под Советскиот Сојуз, Јосиф Сталин одлучил да го направи регионот на Нагорно-Карабах, историски ерменски и со мнозинско ерменско население, автономна област во Советски Азербејџан[19]. Сегашниот конфликт започнал во 1988 година, кога карабахските Ерменци побарале Карабах да биде префрлен од Советски Азербејџан во Советска Ерменија. Конфликтот ескалирал во целосна војна во раните 1990-ти.
Нагорнокарабашки судир | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Гробови на азербејџански војници |
|||||||
|
|||||||
Завојувани страни | |||||||
Ерменија Република Арцах (порано Нагорно-Карабах)
| Азербејџан Поддршка: Набавка на оружје: |
||||||
Команданти и водачи | |||||||
Моментални: Никол Пашинјан (Премиер на Ерменија, врховен командант) Давид Тонојан (Министер за одбрана на Ерменија) Артак Давтијан (Началник на Генералштабот на Ерменија) Бако Сахакјан (Претседател на Арцах, врховен командант) Карен Абрахамјан (Министер за одбрана на Арцах) | Моментални: Илхам Алиев (Претседател на Азербејџан, врховен командант) Закир Хасанов (Министер за одбрана на Азербејџан) Наџмадин Садигов (Началник на Генералштабот на Азербејџан) |
||||||
Вклучени единици | |||||||
Армија за одбрана на Нагорно-Карабах Воени сили на Ерменија | Воени сили на Азербејџан
|
||||||
Сила | |||||||
Ерменија: 45,850 активни лица НКР: 14,500 активни лица | Азербејџан: 66,940 активни лица | ||||||
Жртви и загуби | |||||||
214 војници, 16 цивили мртви(2008–2016) ~2,000 (1994–2017)[11] | 1,008 војници и 90+ цивили мртви, 1,205 војници и 140 цивили повредени, 30+ војници и 12 цивили заробени (1994–2016)[12] | ||||||
28,000–38,000 убиени (1988–1994)[17] 3,000 убиени (мај 1994–август 2009)[18] 407–467+ убиени(2010–2016) |
Прекинот на огнот потпишан во 1994 година предвидувал две децении релативна стабилност, што значително се влошила, заедно со зголемената фрустрираност на Баку со статус кво на ситуацијата, во спротивност со напорите на Ереван за нејзино зацврстување[20]. Четиридневната ескалација во април 2016 година ги означило најлошите борби како дата по прекинот на огнот. Оттогаш, опасноста од продолжување на големите непријателства е значително зголемена[21].