Мухаџири (Отоманско Царство)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Мухаџири[1] (од арап. مهاجر) се проценуваат на 10 милиони османлиски муслимански граѓани и нивните потомци родени по почетокот на распадот на Отоманското Царство (вклучително Турци, Албанци, Македонци-муслимани, Бошњаци, Грци, Черкези, Кримски Татари, Помаци и Срби) кои емигрирале во Тракија и Анадолија од крајот на XVIII век до крајот на XX век, побегнувајќи од постојаното етничко чистење и прогонство во нивните татковини. Најголемото погодено население биле Черкезите кое било етнички исчистено од 90 [2] -95% [3][4] и депортирани во Анадолија.[5][6]. Денес, меѓу една третина и една четвртина од речиси 80 милиони жители на Турција имаат потекло од овие Мухаџири.[7]
Приближно 5-7 милиони муслимански мигранти од Балканот (од Бугарија 1,15 милиони - 1,5 милиони; Грција 1,2 милиони; Романија, 400 000; Југославија, 800 000), Русија (500 000), Кавказ (од кои 900 000 2/3 останале во Сирија, Јордан и Кипар) и Сирија (500 000 најмногу како резултат на Сириската граѓанска војна) пристигнале во Османлиска Анадолија и современа Турција од 1783 до 2016 година од кои 4 милиони до 1924 година, 1,3 милиони дошле од 1934 до 1945 година од 1,2 милиони пред почетокот на Сириската граѓанска војна. 170.000 муслимани биле протерани од делот на Унгарија, преземен од Австријците во 1699 година.
Приливот на миграција кон крајот на XIX век и почетокот на XX век се должи на загубата на скоро целата османлиска територија за време на Балканската војна од 1912-13 и Првата светска војна.[8] Овие мухаџири, или бегалци, го гледале Отоманското Царство, а последователно и Република Турција, како заштитна „татковина“.[9] Голем дел од Мухаџирите избегале во Анадолија како резултат на широко распространетиот прогон на отоманските муслимани што се случил во последните години на Отоманското Царство.
Потоа, со основањето на Република Турција во 1923 година, голем прилив на Турци, како и други муслимани, од Балканот, Црното Море, Кавказ, Егејските Острови, островот Кипар, Санџак Александрета , Средниот Исток и Советскиот Сојуз продолжиле да пристигнуваат во регионот, од кои повеќето се населиле во урбаната северозападна Анадолија.[10][7] Во 1923 година повеќе од половина милион етнички муслимани од различни националности пристигнале од Грција како дел од размената на население помеѓу Грција и Турција (размената на население не се засновала на етничка припадност, туку на верска припадност). По 1925 година, Турција продолжила да прифаќа муслимани кои зборуваат турски јазик и не ја обесхрабрила емиграцијата на припадниците на нетурските малцинства. Повеќе од 90 проценти од сите имигранти пристигнале од балканските земји. Од 1934 до 1945 година, во Турција дошле 229.870 бегалци и имигранти.[11] На пример, од 1935 до 1940 година, околу 124 000 Бугари и Романци со турско потекло се доселиле во Турција, а помеѓу 1954 и 1956 година околу 35 000 муслимански Словени од Југославија. Во педесет и петгодишниот период кој завршува во 1980 година, Турција примила приближно 1,3 милиони имигранти; 36 проценти дошле од Бугарија, 25 проценти од Грција, 22,1 процент од Југославија и 8,9 проценти од Романија. На овие имигранти од Балканот, како и помал број на имигранти од Турција од Кипар и Советскиот Сојуз, им било доделено целосно државјанство по нивното пристигнување во Турција. Имигрантите се населени првенствено во регионите Мармара и Егеј (78 проценти) и во Централна Анадолија (11,7 проценти).
Од 1930-тите до 2016-та миграцијата додала два милиони муслимани во Турција. Мнозинството од овие имигранти биле Балкански Турци кои се соочувале со малтретирање и дискриминација во своите татковини.[10] Новите бранови на Турците и другите муслимани протерани од Бугарија и Југославија помеѓу 1951 и 1953 година биле проследени во Турција со друг егзодус од Бугарија во 1983-89 година, со што вкупниот број имигранти се искачил на скоро десет милиони луѓе.[8]
Во поново време, Турците Месхети емигрирале во Турција од земјите на поранешниот Советски Сојуз (особено во Украина - по анексијата на Крим од Руската Федерација во 2014 година), и многу ирачки Туркмени и сириски Туркмени се засолниле во Турција поради неодамнешната Ирачка војна (2003-2011) и Сириска граѓанска војна (2011 година - денес).