Божикна приказна
новела на Чарлс Дикенс од 1843 г. / From Wikipedia, the free encyclopedia
Божикна приказна (англиски: A Christmas Carol), познатa и како Божикна песна — новела од Чарлс Дикенс, првпат објавен во Лондон во 1843 година, илустриран од Џон Лич. Книгата ја раскажува приказната за Ебенезер Скруџ, скржав старец кого го посетува духот на неговиот поранешен деловен партнер Џејкоб Марли, како и за духовите на минатите, сегашниот и Божикот што допрва доаѓа. По нивните посети, Скруџ станува пољубезен и поблаг човек.
Корица на првото издание (1843) | |
Автор | Чарлс Дикенс |
---|---|
Изворен наслов | A Christmas Carol. In Prose. Being a Ghost Story of Christmas. |
Илустратор | Џон Лич |
Земја | Англија |
Објавена | 19 декември 1843 |
Издавач | Чепман & Хал |
Текст | Божиќна приказна A Christmas Carol на Викиизвор |
Дикенс ја напишал Божикна приказна во текот на раздобјето кога Британците ги истражувале и преоценувале минатите божикни традиции, вклучително и песните, заедно со поновите обичаи како што се божикните честитки и елките. На него влијаеле неговите сопствени искуства од младоста и божикните приказни на други автори, вклучувајќи ги Вашингтон Ирвинг и Даглас Џеролд. Дикенс напишал три божикни приказни пред оваа новела и бил вдахновен од посетата на едно од неколкуте лондонски училишта за сиромашни деца. Однесувањето кон сиромашните и способноста на себичниот човек да се откупи себеси со тоа што ќе стане посочувствителен лик се клучните теми на приказната. Меѓу академиците се дебатира дали ова е чисто секуларна приказна или христијанска алегорија.
Објавено на 19 декември, првото издание било распродадено до Бадник; до крајот на 1844 година биле објавени тринаесет изданија. Повеќето критичари ја оцениле новелата позитивно. Приказната била нелегално копирана во јануари 1844 година; Дикенс презел правна постапка против издавачите, кои банкротирале, дополнително намалувајќи ја малата добивка на Дикенс од објавувањето. Тој напишал уште четири божикни приказни во следните години. Во 1849 година започнал јавно да ја чита оваа приказна, што се покажало толку успешно што учествувал во 127 понатамошни изведби до 1870 година, годината на неговата смрт. Божикна приказна никогаш не излегла од печатот и е преведена на неколку јазици; приказната е адаптирана неколку пати за филм, театар, опера и други медиуми.
Божикна приказна ја доловила викторијанската обнова на божикниот празници. Дикенс го признал влијанието на модерната западна прослава на Божик и подоцна инспирирал неколку аспекти на Божик, вклучувајќи семејни собири, сезонска храна и пијалаци, танцување, игри и празнична великодушност на духот.