Јаглен
From Wikipedia, the free encyclopedia
Јагленот[1] или ќумур[2] — силно согорлива црна или црно-кафеава седиментна карпа. Се состои главно од јаглерод, јаглеводороди како и од други елементи, вклучувајќи сулфур. Заедно со битумијата ја сочинуваат групата карпи позната као каустобиолити. Настанале во текот на геолошката историја од остатоци на вишите растенија. Според степенот на карбонизација, може да биде: хумусен, лигнит, мрк, камен јаглен и антрацит.
Седиментна карпа | |
Битуменски јаглен, најчестиот вид на јаглен | |
Состав | |
---|---|
Почетен | јаглерод |
Изведен |
Јагленот е тврдо фосилно гориво кое се добива од земјата преку јамски и површински коп. Често поврзуван со Индустриската револуција, јагленот останува исклучително значајно гориво. Тој е најзначајното гориво за производство на електрична енергија (во термоелектраните) во светски размери, и витална компонента за редукцијата на железната руда.
Во Македонија, тој е една од главните енергетски суровини. Во периодот по педесеттите години од XX век, со заострувањето на нафтената криза, започнало со интензивно геолошко истражување на јаглени. Истражувањата биле позитивни и биле откриени огромни резерви на лигнит. Најголеми резерви се докажани во пелагонискиот басен со 1.400.000.000 тони, потоа следуваат беровско-делчевскиот, ресенскиот, струшкиот, катлановскиот и кичевскиот басен. Во пелагонискиот басен се изградени и првите термоенергетски капацитети кои во моментов се стожер на електростопанскиот систем. Во кичевскиот јагленоносен басен активно работи еден термоблок (Осломеј). Новите резерви овозможуваат изградба на „Битола 4“ која ќе биде поврзана преку инфраструктури со „Битола 3“, што ќе придонесе за помали инвестиции.