Али ибн Абу ТӀалиб
From Wikipedia, the free encyclopedia
Абу-ль-Гьасан Али ибн Абу ТӀалиб аль Къураши (радиАллагьу ангьу) (599 йисан 17 март — 661 йисан 24 январь) — Мугьаммад пайгъамбардин (ﷺ) имид гада, ансар ва езне, 656 — 661 йисарин къене кьудлагьай дугъри халиф, Ислам диндик зурба крар кутур кас. Ам аялзамаз Ислам дин кьабул авур садлагьай итим эгьли тир. Вич гьукумдал алай чӀавуз амир аль-муъминин (гьахъ рекьевайбурун кьил) тӀварцӀин сагьиб тир.
Али ибн Абу ТӀалиб | |
---|---|
أبُو الحَسَنْ عَلِيُّ بْنُ أَبِيْ طَالِبٍ الهَاشِمِيّ القُرَشِيُّ | |
Дидедиз хьайи чӀав | 600 йисан |
Дидедиз хьайи чка | Мекка[1] |
Кьиникьин чӀав | 661 йисан 27 январь[2] |
Кьиникьин чка | Эль-Куфа[1] |
Гьукумат | Дугъри халифат |
Къул: | |
Ислам диндин сифтегьан вахтара хьайи вири метлеблу вакъиайра ва Мугьаммад пайгъамбарди кафиррихъ галаз тухвай ягь-ягъунра Али ибн Абу ТӀалиба гьакъисагъвилелди иштирак авурди тир. Бунтарин нетижада аскеррин гъиляй кьейи пудлагьай дугъри халиф Усманалай (радиАллагьу ангьу) кьулухъ халифвилин везифадал Али хкянай. Гуьгъуьнин йисара Исламдин уьлкведа гьукум гьалун патал Муавиядихъ галаз хьайи гьуьжетрин нетижада гатӀумнавай ватандаш дяведин эхирда Али ибн Абу ТӀалиб харижи касдин гъиляй кьенай.
Ислам диндин тарихдиз Али мусибатлу инсан хьиз гьатнава. Мусурманри ам кьуд дугъри халифрикай эхиримжиди яз гьисабзава. Шийа диндин терефдарри Али ибн Абу ТӀалиб чпин садлагьай имам, гьукумдар ва Мугьаммад пайгъамбардихъ галаз кьетӀен мукьва алакъаяр авай пак инсан (авлия) яз кьазва. ГьакӀни абуру адахъ гзаф игитвилер ва аламатар гилигзава.