ಅರೇಬಿಯನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ಅರೇಬಿಯನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ (ಆಂಗ್ಲ: Arabian Peninsula; ಅರೇಬಿಕ್: شبه الجزيرة العربية, ಶಿಬ್ಹುಲ್ ಜಝೀರತಿಲ್ ಅರಬಿಯ್ಯ, ಅಥವಾ جزيرة العرب, ಜಝೀರತುಲ್ ಅರಬ್) — ಏಷ್ಯಾ ಖಂಡವು ಆಫ್ರಿಕ ಖಂಡದೊಂದಿಗೆ ಸೇರುವ ಏಷ್ಯಾದ ನೈಋತ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕದ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ.[1] ಇದನ್ನು ಅರೇಬಿಯನ್ ಉಪಖಂಡ ಎಂದು ಕೂಡ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದ ಕೇಂದ್ರ ಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದು, 3,237,500 ಚ. ಕಿಮೀ (1,250,000 ಚ. ಮೈಲು) ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದನ್ನು ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪವೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[2]
ಅರೇಬಿಯನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪವು ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ಬಹ್ರೈನ್, ಕುವೈತ್, ಒಮಾನ್, ಕತಾರ್, ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ, ಸಂಯುಕ್ತ ಅರಬ್ ಸಂಸ್ಥಾನ (ಯು.ಎ.ಇ) ಮತ್ತು ಯೆಮೆನ್ ದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇರಾಕ್ ಮತ್ತು ಜೋರ್ಡಾನಿನ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗಗಳು ಕೂಡ ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತವೆ.[3] ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಈ ದ್ವೀಪದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದೇಶವಾಗಿದೆ.[4] ಪೌರಾಣಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈಗಿನ ಸಿರಿಯಾದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗಗಳು, ಜೋರ್ಡಾನ್ ಮತ್ತು ಸಿನಾಯಿ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಅರೇಬಿಯಾದ ಭಾಗಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[5]
ಸುಮಾರು 56 ರಿಂದ 23 ದಶಲಕ್ಷ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಬಿರುಕಿನ ಕಾರಣದಿಂದ ಅರೇಬಿಯನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂತು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ನೈಋತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರ, ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ ಪರ್ಶಿಯನ್ ಕೊಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಒಮಾನ್ ಕೊಲ್ಲಿ, ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಶಾಮ್ (ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗ) ಮತ್ತು ಮೆಸಪೊಟೋಮಿಯ ಹಾಗೂ ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯದಲ್ಲಿ ಅರಬ್ಬಿ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರಗಳು ಈ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪವನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ತೈಲ ಹಾಗೂ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲದ ಅಗಾಧ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳಿಂದಾಗಿ ಅರೇಬಿಯನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪವು ಅರಬ್ ಜಗತ್ತಿನ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಇಬ್ನುಲ್ ಫಕೀಹ್ ಹೇಳುವಂತೆ,[6] ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು: