ចក្រភពអូទ្រីស
From Wikipedia, the free encyclopedia
ចក្រភពអូទ្រីស (ភាសាអាល្លឺម៉ង់៖ Kaiserthum Oesterreich, បច្ចុប្បន្នសរសេរបានថា៖ Kaiserthum Österreich) គឺជារដ្ឋមហាអំណាចពហុជាតិមួយដែលមានទីតាំងភូមិសាស្រ្តស្ថិតនៅតំបន់អឺរ៉ុបកណ្តាលចាប់ពីឆ្នាំ១៨០៤ រហូតដល់ឆ្នាំ១៨៦៧។ រដ្ឋចក្រភពមួយនេះត្រូវបានប្រកាសបង្កើតដោយរាជវង្សហាបស៍ប៊ឺក។ ចក្រភពអូទ្រីសគឺជារដ្ឋចក្រភពដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើនបំផុតទីបីនៅទ្វីបអឺរ៉ុបបន្ទាប់ពីចក្រភពរុស្ស៊ី និងចក្រភពអង់គ្លេស។ រួមជាមួយនឹងរាជាណាចក្រព្រុស ចក្រភពអូទ្រីសគឺជារដ្ឋមហាអំណាចធំទីពីរដែលស្ថិតនៅក្នុងសហព័ន្ធអាល្លឺម៉ង់។ យោងតាមការសិក្សាភូមិសាស្រ្ត វាគឺជាចក្រភពដែលមានទឹកដីធំបំផុតទីបីនៅទ្វីបអឺរ៉ុបបន្ទាប់ពីចក្រភពរុស្ស៊ី និងចក្រភពបារាំងទីមួយ(៦២១,៥៣៨ គីឡូម៉ែត្រការេ)។
ចក្រភពអូទ្រីស Kaiserthum Österreich (ភាសាអាល្លឺម៉ង់)
| |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
១៨០៤–១៨៦៧ | |||||||||||||
ភ្លេងជាតិGott erhalte Franz den Kaiser "សូមព្រះជាម្ចាស់ជួយព្រះចៅអធិរាជហ្រ្វង់" | |||||||||||||
ទឹកដីចក្រភពអូទ្រីសនៅក្នុងឆ្នាំ១៨១៥ | |||||||||||||
វិសាលភាពទឹកដីនៃចក្រភពអូទ្រីស (ទសវត្សឆ្នាំ១៨៥០) | |||||||||||||
ធានី | វីយែន | ||||||||||||
ភាសាទូទៅ | ភាសាអាល្លឺម៉ង់ ភាសាហុងគ្រី ភាសាឆេក ភាសាស្លូវ៉ាគី ភាសាប៉ូឡូញ ភាសារូស៊ីន ភាសាស្លូវេនី ភាសាក្រូអាត ភាសាស៊ែរប៊ី ភាសារ៉ូមានី ភាសាលុមបាត ភាសាវេនីស៊ី ភាសាឡាឌីន ភាសាអ៊ីតាលី ភាសាអ៊ុយក្រែន ភាសាយីឌីស | ||||||||||||
សាសនា | រ៉ូម៉ាំងកាតូលិក (ផ្លូវការ) | ||||||||||||
រដ្ឋាភិបាល |
| ||||||||||||
អធិរាជ | |||||||||||||
▪ ១៨០៤–១៨៣៥ | ហ្រ្វង់ទី១ | ||||||||||||
▪ ១៨៣៥–១៨៤៨ | ហ៊្វែឌីណង់ទី១ | ||||||||||||
▪ ១៨៤៨–១៨៦៧ | ហ្វ្រង់ ហ្សូសែហ្វទី១ | ||||||||||||
ប្រធានរដ្ឋមន្ត្រី | |||||||||||||
▪ ១៨២១–១៨៤៨ | ក្លេមីនស៍ វន មេទឹរនិច (ដំបូង) | ||||||||||||
▪ ១៨៦៧ | ហ្វ្រ៊ីឌ្រិច ហ៊្វែឌីណង់ វន ប៊ូស (ក្រោយ) | ||||||||||||
នីតិបញ្ញត្តិ | ក្រុមប្រឹក្សារាជាធិរាជ | ||||||||||||
សភាអភិជន | |||||||||||||
• សភាជាន់ទាប | សភាតំណាងរាស្រ្ត | ||||||||||||
សម័យកាលប្រវត្តិសាស្រ្ត | សតវត្សទី១៩ | ||||||||||||
▪ ប្រកាសបង្កើតឡើង | ១១ សីហា ១៨០៤ | ||||||||||||
▪ ការរំលាយចក្រភពរ៉ូម៉ាំងពិសិដ្ឋ | ៦ សីហា ១៨០៦ | ||||||||||||
▪ កិច្ចប្រជុំសមាជក្រុងវីយែន | ៨ មិថុនា ១៨១៥ | ||||||||||||
▪ ប្រកាសរដ្ឋធម្មនុញ្ញ | ២០ តុលា ១៨៦០ | ||||||||||||
▪ សង្គ្រាមអូទ្រីស-ព្រុស | ១៤ មិថុនា ១៨៦៦ | ||||||||||||
▪ កិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ១៨៦៧ | ៣០ មីនា ១៨៦៧ | ||||||||||||
ក្រឡាផ្ទៃ | |||||||||||||
១៨០៤ | ៦៩៨.៧០០ គ.ម២ (២៦៩.៧៧០ ម៉ាយ ក.) | ||||||||||||
ប្រជាជន | |||||||||||||
▪ ១៨០៤ | ២១,២០០,០០០ | ||||||||||||
រូបិយវត្ថុ |
| ||||||||||||
|
រាជាណាចក្រហុងគ្រីដែលស្ថិតនៅក្រោមរាជវង្សហាបស៍ប៊ឺកគឺត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយស្ថាប័នផ្ទាល់ខ្លួនដាច់ដោយឡែកពីចក្រភពអូទ្រីសទាំងមូល។ បន្ទាប់ពីអូទ្រីសបានចាញ់សង្គ្រាមអូទ្រីស-ព្រុសនៅឆ្នាំ១៨៦៦ កិច្ចព្រមព្រៀងអូទ្រីស-ហុងគ្រីឆ្នាំ១៨៦៧ ក៏ត្រូវបានអនុម័តឡើងហើយរាជាណាចក្រហុងគ្រីនិងចក្រភពអូទ្រីសត្រូវបានបញ្ចូលរួមគ្នាបង្កើតបានជាចក្រភពអូទ្រីស-ហុងគ្រី។