Доломит
From Wikipedia, the free encyclopedia
Доломит (француз геологы Д.Доломьенің есімімен аталған) – 1) карбонаттар класының минералы [CaMg (СО3)2]. Тригональдық сингонияда кристалданады. Кристалдары ромбоэдр, призма пішіндес. Ірі кристалды агрегаттары гидротермальдық түзілімдер мен қайта кристалданған карбонатты қабаттарда кездеседі. Түсі сұрғылт ақ, кейде сарғыш, қоңыр немесе жасыл реңді болады. Қаттылығы 3,5 – 4, меншікті салмағы 2,85 г/см3, шыныдай жылтыр, морт сынғыш; 2) негізінен Доломит минералынан тұратын шөгінді карбонатты тау жынысы. Негізгі қоспалары кальцит, ангидрит. Доломит әдетте әктаспен бірге кездеседі және құрамындағы Доломитің мөлшеріне байланысты әктас Доломит (95 – 75%) және Доломитті әктас (50%-дан аз) болып бөлінеді.[5] Егер негізгі қоспа – ангидрит болса, тау жынысы ангидритті Доломит, саз болса Доломиті мергель, құм болса құмды Доломит деп аталады. Доломит кембрийге дейінгі және палеозой шөгінділерінде кең таралған. Ол металлургияда (отқа төзімді материал, флюс ретінде), шыны өнеркәсібінде, глазурь және ақ магнезит әзірлеуде, сондай-ақ ауыл шаруашылығында топырақтың қышқылдығын азайту үшін қолданылады.
Dolomite | |
---|---|
Dolomite and magnesite – Spain | |
Негізі | |
Санаты | Минерал |
Химиялық формуласы | (CaMg)(CO3)2 |
Strunz classification | 05.AB.10 |
Crystal symmetry | Trigonal rhombohedral, 3 |
Unit cell | a = 4.8012(1) Å, c = 16.002 Å; Z = 3 |
Ерекшеліктері | |
Түсі | White, gray to pink |
Кристал пішіні | Tabular crystals, often with curved faces, also columnar, stalactitic, granular, massive. |
Сингониясы | Trigonal |
Twinning | Common as simple contact twins |
Үгітіндісі | Perfect on {1011}, rhombohedral cleavage |
Агреттары | Conchoidal |
Беріктігі | Brittle |
Моль шкаласы бойынша минерал қаттылығы | 3.5 to 4 |
Streak | White |
Үлес салмағы | 2.84–2.86 |
Оптикалық сипаты | Uniaxial (-) |
Refractive index | nω = 1.679–1.681 nε = 1.500 |
Birefringence | δ = 0.179–0.181 |
Solubility | Poorly soluble in dilute HCl unless powdered. |
Басқа сипаттамалары | May fluoresce white to pink under UV; triboluminescent. |
Дереккөздер | [1][2][3][4] |