ლადისლავ პოსტუმი
From Wikipedia, the free encyclopedia
ლადისლავ პოსტუმი, რომელიც ასევე ცნობილია, როგორც ლადისლაუსი (უნგრ: Utószülött László; ხორვატ: Ladislav Posmrtni; ჩეხ: Ladislav Pohrobek, ) დაიბადა 1440 წლის 22 თებერვალს და გარდაიცვალა 1457 წლის 23 ნოემბერს. იყო ავსტრიის ჰერცოგი და უნგრეთის, ხორვატიისა და ბოჰემიის მეფე. ის იყო ალბერტისა და ელიზაბეტის ვაჟი. ალბერტმა მთელი თვისი სამეფოები ანდერძით დაუტოვა მომავალ შვილს, გარდაცვალების ჟამს, რომელმაც მხოლოდ ავსტრიის სამეფოები მიიღო, საბოლოოდ. ოსმალეთის შემოსევის შიშით, უნგრეთის ბატონების უმრავლესობამ და პრელატებმა გადასცეს პოლონეთის გვირგვინი ვლადისლავ III-ს.
ლადისლავს, რომელიც ცნობილია უნგრეთში როგორც ლადისლავ V, დედამისმა გვირგვინი გადასცა1440 წლის 15 მაისს. თუმცა, უნგრეთის პარლამენტმა ლადისლავის კორონაცია და მისი მეფობა ძალადაკარგულად გამოაცხადა. დაიწყო სამოქალაქო ომი, რომელიც წლების განმავლობაში გაგრძელდა. ელიზაბეტმა მისი ქმრის შორეული ბიძაშვილი, ფრედერიკ III, რომაელთა მეფე, ლადისლავის მცველად დანიშნა. ლადისლავი ცხოვრობდა ფრედერიკის სასამართლოში (ძირითადად ვინერ ნეუსტადტში), სადაც ენეას სილვიუს პიკოლომინმა (მომავალი პაპი პიუს II) დაწერა ტრაქტატი მისი განათლების თაობაზე.
1442 წლის ბოლოს მას შემდეგ რაც დედამისი გარდაიცვალა, ლადისლავით დაინტერესებულნი იყვნენ ჩეხეთის კონდიტორი, ჯონ ჯისკრა (John Jiskra of Brandýs) და ჩეხეთის კათოლიკე მბრძანებელი - ულრიჩ II (Ulrich II of Rosenberg). ვლადისლავ III ვარნის ბრძოლაში დაეცა მის მეტოქესთან 1444 წლის ნოემბერში. მომდევნო წელს უნგრეთის პარლამენტიდან იყო შემოთავაზება, რომ ისინი ლადისლავს მეფედ აღიარებდნენ, თუ ფრედერიკ III უარს იტყოდა მის მზრუნველობაზე. მას შემდეგ, რაც ფრედერიკ III– მ უარყო შეთავაზება, უნგრეთის პარლამენტმა აირჩია ჯონ ჰუნადიდის რეგენტი 1446 წელს. ბოჰემიაში ჰუსიტების ხელმძღვანელმა, ჯორჯ პოდბრებადიმ, აიღო კონტროლი პრაღაზე 1448 წელს. ავსტრიის სამეფოებმა აიძულეს ფრედერიკ III , რომ უარი ერთქვა მეურვეობაზე და მათთვის გადაეცა 1452 წლის სექტემბერში. სამეფო ადმინისტრაცია ოფიციალურად აღადგინეს უნგრეთში მას შემდეგ, რაც ჰუნიადი გადადგა სასულიერო მმართველობიდან 1453 წლის დასაწყისში, მაგრამ მან განაგრძო კონტროლი სამეფო ციხეების უმეტესობასა და შემოსავლებზე.
ულრიჩ II, (მისი დედის ბიძაშვილი) გახდა ლადისლავის მთავარი მრჩეველი, მაგრამ ავსტრიელმა ბარონმა, აიძულა ლადისლავი განედევნა იგი. ლადისლავი გახდა ბოჰემიის მეფე 1453 წლის 28 ოქტომბერს. მან გამოასწორა ურთიერთობა ულრიჩ II- სთან 1455 წლის დასაწყისში. უნგრეთის ბარონების მხარდაჭერით, ლადისლავმა დაარწმუნა ჰუნიადი, გაეყვანა თავისი ჯარები სამეფო ციხეების უმეტესი ნაწილიდან და უარი ეთქვა სამეფო შემოსავლების ნაწილზე.
მას შემდეგ, რაც ოსმალეთის სულთანმა მეჰმედ მეორემ გადაწყვიტა უნგრეთში შეჭრა, ლადისლავმა და ულრიჩ II- მ დატოვეს სამეფო. სულთანმა ალყა შემოარტყა ბელგრადს. ჰუნიადიმ ციხე გაათავისუფლა 1456 წლის 22 ივნისს, მაგრამ ის გარდაიცვალა ორი კვირის შემდეგ. ლადისლავი და ულრიჩ II დაბრუნდნენ უნგრეთში და შეეცადნენ, ჰუნიადის ვაჟი აეძულებინათ, უარი ეთქვა ყველა სამეფო ციხესა და შემოსავალზე, მაგრამ იგი 9 ნოემბერს მოკლეს. უნგრეთის ბარონების უმეტესი ნაწილი მტრულად იყო განწყობილი მის მიმართ. მათი თანადგომით ლადისლავმა დაიჭირა იგი და მისი ძმა, მათათი. 1457 წლის მარტში, მას შემდეგ, რაც სიკვდილით დასაჯეს, მისმა ახლობლებმა აჯანყება წამოიწყეს ლადისლავის წინააღმდეგ და აიძულეს, იგი გაქცეულიყო უნგრეთიდან. ლადისლავი გარდაიცვალა მოულოდნელად პრაღაში 1457 წლის 23 ნოემბერს.