Nikulás 2.
Síðasti keisari Rússlands / From Wikipedia, the free encyclopedia
Nikulás 2. (rússneska: Николай II Александрович Романов; umritað Níkolaj II Aleksandrovítsj Romanov; 18. maí 1868 – 17. júlí 1918) var Rússakeisari af Rómanovættinni. Hann var keisari á árunum 1894–1917, og var síðasti keisari Rússa. Á valdatíð hans hnignaði Rússaveldi mjög og hrundi loks í iðu efnahagsvanda, hernaðarósigra og byltinga. Vegna ofsókna gegn Gyðingum, ofbeldis gegn pólitískum andófsmönnum og hlutdeildar hans í stríðinu við Japani kölluðu andstæðingar Nikulásar hann „Nikulás blóðuga“.[1] Sagnfræðingar á tímum Sovétríkjanna drógu upp mynd af Nikulási sem veiklunda, óhæfum leiðtoga sem átti sök á fjölda hernaðarósigra og dauða milljóna þegna sinna.[2]
| ||||
Nikulás 2. | ||||
Ríkisár | 1. nóvember 1894 – 15. mars 1917 | |||
Skírnarnafn | Níkolaj Aleksandrovítsj Rómanov | |||
Fæddur | 18. maí 1868 | |||
Alexandershöll, Tsarskoje Selo, Sankti Pétursborg, Rússaveldi | ||||
Dáinn | 17. júlí 1918 (50 ára) | |||
Jekaterínbúrg, rússneska sovétlýðveldinu | ||||
Gröf | Dómkirkja Péturs og Páls, Sankti Pétursborg, Rússlandi | |||
Undirskrift | ||||
Konungsfjölskyldan | ||||
Faðir | Alexander 3. Rússakeisari | |||
Móðir | María Fjodorovna | |||
Keisaraynja | Alexandra af Hessen | |||
Börn | Olga, Tatjana, María, Anastasía, Aleksej |
Rússland var gersigrað í stríði við Japan á árunum 1904–05 og Eystrasaltsflota þess var sökkt í sjóorrustu við Tsushima. Veldið glataði áhrifastöðu sinni í Mansjúríu og Kóreu. Rússar gengu á svipuðum tíma í bandalag við Bretland til þess að hafa hemil á tilraunum Þjóðverja til að auka áhrif sín í Miðaustrinu. Þar með var endi bundinn á „leikinn mikla“ milli Bretlands og Rússlands.
Nikulás lét setja her Rússaveldis í viðbragðsstöðu eftir að Frans Ferdinand erkihertogi, erfðaprins austurrísk-ungverska keisaraveldisins, var skotinn til bana í Sarajevó þann 30. júlí 1914. Þetta leiddi til þess að Þýskaland lýsti Rússum stríði á hendur þann 1. ágúst sama ár. Talið er að um 3.300.000 Rússar hafi verið drepnir í fyrri heimsstyrjöldinni.[3] Ófarir rússneska keisarahersins, vanhæfni miðstjórnar hans á stríðstímum ásamt matarskorti heima við stuðlaði að falli Rómanovættarinnar.
Eftir febrúarbyltinguna árið 1917 neyddist Nikulás til að segja af sér sem keisari. Nikulás var settur í stofufangelsi í Tobolsk ásamt fjölskyldu sinni síðla sumars árið 1918. Þann 30. apríl 1918 voru Nikulás, Alexandra og börn þeirra framseld Úralsovétinu í Jekaterínbúrg ásamt hinum föngunum þann 23. maí. Með samþykki Leníns og annarra forsprakka Bolsévikanna voru Nikulás og fjölskylda hans tekin af lífi nóttina 16. – 17. júlí 1918.
Árið 1981 gerði rússneska rétttrúnaðarkirkjan utan Rússlands Nikulás og fjölskyldu hans að píslarvottum.[4][5]