Ebe dị iche iche dị iche iche
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ebe dị iche iche dị iche iche bụ mpaghara biogeographic nwere ọkwa dị ukwuu nke ụdị dị iche iche nke ebe obibi mmadụ na-eyi egwu.[1] Norman Myers dere banyere echiche ahụ na isiokwu abụọ na The Environmentalist na 1988 na 1990, mgbe nke ahụ gasịrị, e dezigharịrị echiche ahụ na-esochi nyocha zuru oke site na Myers na ndị ọzọ n'ime "Hotspots: Earth's Biologically Richest and Most Endangered Terrestrial Ecoregions" na akwụkwọ e bipụtara na akwụkwọ akụkọ Nature, ha abụọ na 2000.[2][3][4]
Iji ruo eruo dị ka ebe dị iche iche dị iche iche na mbipụta Myers nke 2000 nke map hotspot, mpaghara ga-ezute ụkpụrụ abụọ siri ike: ọ ga-enwe ọ dịkarịa ala ụdị osisi vascular 1,500 (ihe karịrị 0.5% nke ngụkọta ụwa) dị ka ndị a na-ahụkarị, ọ ga-efunahụkwa ọ dịkarịrị 70% nke ahịhịa ya.N'ụwa niile, mpaghara 36 ruru eru n'okpuru nkọwa a.[5] Ebe ndị a na-akwado ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 60% nke osisi, nnụnụ, anụ na-enye nwa ara, anụ na anụ na-akpụ akpụ, na oke nke ụdị ndị ahụ dị ka ndị a na ya. Ụfọdụ n'ime ebe ndị a na-ekpo ọkụ na-akwado ihe ruru ụdị osisi 15,000, ụfọdụ efunahụwokwa ihe ruru 95% nke ebe obibi ha.[5]
Ebe dị iche iche dị iche iche na-akwado usoro okike ha dị iche iche naanị na 2.4% nke mbara ala. Myer chọpụtara ebe iri na mbụ; 36 dị ugbu a na-ekpuchi ihe karịrị 15.7% nke ala niile mana ha efunahụla ihe dị ka 85% nke mpaghara ha.[6][7] Mfu nke ebe obibi a bụ ihe mere ihe dịka 60% nke ndụ ụwa ji ebi naanị na 2.4% nke ala. Agwaetiti Caribbean dị ka Haiti na Jamaica na-eche nnukwu nrụgide ihu na ọnụ ọgụgụ nke osisi na anụ ndị nwere azụ n'ihi mgbukpọ ọhịa ngwa ngwa. Ebe ndị ọzọ gụnyere Tropical Andes, Philippines, Mesoamerica, na Sundaland, nke, n'okpuru ọkwa dị ugbu a nke mgbukpọ ọhịa na-eme, ga-efunahụ ọtụtụ ụdị osisi na anụmanụ ha.[8]