Ụbọchị
From Wikipedia, the free encyclopedia
N'ozuzu, otu ụbọchị bụ oge nke otu ntụgharị nke ụwa (ihe dịka awa 24) ma ọ bụ otu ntụgharị nke nnukwu ihe ndị ọzọ na-enyocha mbara igwe. Na ndụ kwa ụbọchị, okwu ahụ bụ "ụbọchị" na-ezokarị aka n'ụbọchị anyanwụ, nke bụ ogologo n'etiti ehihie abụọ nke anyanwụ ma ọ bụ oge anyanwụ ruru ebe kachasị elu. Okwu ahụ bụ́ “ụbọchị” nwekwara ike na-ezo aka n’ehihie, bụ́ oge mgbe ebe ahụ na-enweta ìhè anyanwụ kpọmkwem na nke na-apụtachaghị ìhè. N'ụwa, dịka ọnọdụ na-agafe ụbọchị ya, ọ na-ahụ ụtụtụ, ehihie, ehihie, mgbede, na abalị. Mmetụta nke otu ụbọchị dị mkpa maka ọtụtụ usoro ndụ, nke a na-akpọ rhythm circadian.
Enwere ike ịhazi ụbọchị na kalenda dị ka ụbọchị, na-abụkarị ọnwa na afọ. Ọtụtụ kalenda 'nhazi nke ụbọchị na-eji ma ọ bụ ma Sun's ( kalenda anyanwụ) ma ọ bụ ọnwa (kalịnda ọnwa) ọnọdụ ikwu na mbara igwe. A na-anabata mmalite nke ụbọchị dịka oge etiti abalị ma ọ bụ etiti abalị, nke edere ka elekere 0:00 ma ọ bụ 12 nke ụtụtụ na elekere 12- ma ọ bụ 24. N'ihi na oge etiti abalị na-adịgasị iche n'etiti ọnọdụ, a na-ahazi mpaghara oge iji kwado iji oge ọkọlọtọ otu.
N'ime ngwa a kapịrị ọnụ, a na-agbanwe nkọwa nke otu ụbọchị, dị ka ụbọchị SI (kpọmkwem 86,400 sekọnd) ejiri maka kọmpụta na idobe ụkpụrụ, ngụkọta oge mpaghara nke mgbanwe ụwa nke ụbọchị anyanwụ, yana ụbọchị kpakpando na sidereal. ụbọchị (iji mbara igwe) eji maka mbara igwe. Na mba ụfọdụ, enwere ike ịtọ otu ụbọchị malite na mbụ ma ọ bụ mechaa site na oge nchekwa ìhè, na-eme ka o kwe omume ịnwe ụbọchị obodo 23- ma ọ bụ 25.