Ֆալլոյի տետրադա
սրտի բնածին արատի տեսակ, որը դրսևորվում է ծնված օրվանից: Ախտանիշներն ընդգրկում են մաշկի ցիանոտիկ գունավորման էպիզոդներ: / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ֆալլոյի տետրադա (ՖՏ), սրտի բնածին արատի տեսակ, որը դրսևորվում է ծնված օրվանից[1]։ Ախտանիշներն ընդգրկում են մաշկի ցիանոտիկ գունավորման էպիզոդներ[2]։ Հիվանդ երեխաներիի մոտ, լացելու կամ դեֆեկացիայի ժամանակ, կարող է դրսևորվել ցիանոտիկ նոպա, որի ընթացքում նրանք կապտում են, ունենում են դժվարաշնչություն, լինում են թուլացած և երբեմն նրանց մոտ դիտվում են գիտակցության կորուստներ[2]։ Այլ ախտանիշներն են՝ սրտային աղմուկը, թմբկափայտի նման մատները և կրծքով կերակրման ժամանակ առաջացող արագ հոգնածությունը[2]։
Ֆալլոյի տետրադա | |
---|---|
Տեսակ | անբուժելի/հազվագյուտ հիվանդություն, սաղմի զարգացման արատներ, հազվագյուտ հիվանդություն և հիվանդության կարգ |
Բժշկական մասնագիտություն | կարդիովիրաբույժ և մանկաբուժություն |
Անվանվել է | Arthur Fallot? |
Tetralogy of Fallot Վիքիպահեստում |
Պատճառն անհայտ է[3]։ Ռիսկի գործոններն են՝ հղիության ընթացքում ալկոհոլի օգտագործումը, կարմրախտով վարակվելը, շաքարային դիաբետը և 40 տարեկանից բարձր հասակում հղիանալը[3]։ Ֆալլոյի տետրադան կարող է համակցված լինել նաև Դաունի համախտանիշի հետ[3]։ ՖՏ-ի ժամանակ հանդիպում են չորս տիպի արատներ[1]՝
- թոքային ստենոզ՝ աջ փորոքի ելքային հատվածի նեղացում
- միջփորոքային միջնաատի արատ՝ անցք երկու փորոքների միջև
- աջ փորոքի գերաճ՝ աջ փորոքի մկանային զանգվածի ավելացում
- գերադիր աորտա՝ արյունն անցնում է աորտա երկու փորոքներից
Ֆալլոյի տետրադան սովորաբար բուժվում է կյանքի առաջին տարում իրականացվող սրտի բաց վիրահատությամբ[4]։ Վիրահատության իրականացման ժամանակը կախված է երեխայի տարիքից և նրա մոտ դիտվող ախտանիշներից[4]։ Վիրահատական միջամտությունը ներառում է թոքային փականի և թոքային զարկերակների չափերի մեծացում և միջփորոքային միջնապատի արատի վերականգնում[4]։ Շատ փոքր երեխաների մոտ հնարավոր է իրականացնել ժամանակավոր վիրահատություն, հետագայում երկրորդ վիրահատությունն իրականացնելու նպատակով, երբ նրանք կլինեն ավելի մեծ[4]։ Հիվանդների մեծամասնությունը ապրում է մինչև հասունություն[1]։ Արատի երկարատև առկայության դեպքում ի հայտ եկող խնդիրներից են՝ անկանոն սրտային ռիթմը և թոքային հետհոսքը[5]։
Ֆալլոյի տետրադան հանդիպում է 2000 նորածիններից մեկի մոտ[1]։ Տղաները և աղջիկները հավասարապես են հիվանդանում[1]։ Սա ամենատարածված և համալիր սրտի բնածին արատն է[6]։ Առաջին նկարագրությունը տրվել է 1671 թվականին՝ Նիլս Ստենսենի կողմից[7]։ Հետագա նկարագրությունը կատարվել է 1888 թվականին, ֆրանսիացի բժիշկ Էթիեն-Լյուի Արթուր Ֆալլոյի կողմից, ում պատվին էլ այն անվանվում է[7]։ Առաջին վերականգնողական վիրահատությունն իրականացվել է 1954 թվականին[5]։