Ցեզիումի քլորիդ
քիմիական միացություն / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ցեզիումի քլորիդ, անօրգանական երկտարր միացություն կազմված քլորից և ցեզիումից, քլորաջրածնական թթվի ցեզիումական աղը։ Բյուրեղային վիճակում անգույն նյութ է՝ իոնական բյուրեղացանցով. բավականին ջերմադիմացկուն է։ Ցեզիումի քլորիդը լավ լուծվում է ջրում և խիտ աղաթթվում։
Ցեզիումի քլորիդ | |
---|---|
Ընդհանուր տեղեկություններ | |
Դասական անվանակարգում | ցեզիումի քլորիդ |
Ավանդական անվանում | ցեզիումի քլորիդ |
Քիմիական բանաձև | CsCl |
Ռացիոնալ բանաձև | CsCl |
Ֆիզիկական հատկություններ | |
Ագրեգատային վիճակ | պինդ |
Մոլային զանգված | 2,8E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ |
Խտություն | 3,983 գ/սմ³[2] գ/սմ³ |
Իոնիզացման էներգիա | 1,3E−18 ջոուլ[3] կՋ/մոլ |
Ջերմային հատկություններ | |
Հալման ջերմաստիճան | 646 °C[2] °C |
Եռման ջերմաստիճան | 1295 °C[2] °C |
Ջերմահաղորդականություն | 52,63 Վտ/(մ.Կ)[4][5] Վտ/(մ.Կ) |
Գոյացան էնթալպիա | −443[2] կՋ/մոլ |
Քիմիական հատկություններ | |
Լուծելիությունը ջրում | 186,5[2] գ/100 մլ |
Օպտիկական հատկություններ | |
Բեկման ցուցիչ | 1,6418[6] |
Կառուցվածք | |
Բյուրեղային կառուցվածք | խորանարդային |
Դիպոլ մոմենտ | 10,42 |
Դասակարգում | |
CAS համար | 7647-17-8 |
PubChem | 24293 |
EINECS համար | 231-600-2 |
SMILES | [Cl-].[Cs+] |
ЕС | 231-600-2 |
RTECS | FK9625000 |
ChEBI | 22713 |
Թունավորություն | |
Թունավորություն | 1500[7] |
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) |
Բնության մեջ հիմնականում հանդիպում է միներալների հետ խառնուրդի տեսքով։ Պարունակվում է կառնալիտում (մինչև 0,002 %)[8], սիլվինում և կաինիտում[9] [էջ 210-211]։ Քիչ քանակությամբ մտնում է նաև հանքային ջրերի բաղադրության մեջ։ Օրինակ՝ Բադ Դյուրկհայմի հանքային աղբյուրները (Գերմանիա), որտեղ և առաջին անգամ հայտնաբերվել է ցեզիումը, պարունակում են 0,17 մգ/լ ցեզիումի քլորիդ[9][էջ 206]։
CsCl-ի բյուրեղային կառուցվածքը խորանարդաձև է. հանդես է գալիս AX տեսքով, որտեղ յուրաքանչյուր A (Cs) ատոմ շրջապատված է ութ X (Cl) ատոմով։
1905 թվականին ֆրանսիացի քիմիկոս Ակսպիլը (ֆր.՝ Hackspill) վակուումում կալցիումի միջոցով վերականգնել է մետաղական ցեզիում[10]։ Այդ մեթոդը հետագայում ցեզիում ստանալու համար հաճախ է գործածվել[11]։