Մասնակից:Lyoobine/Ավազարկղ2
From Wikipedia, the free encyclopedia
Մարի-Ժաննա «Մանոն» Ռոլան դե լա Պլատիերը (), ծնված Մարի-Ժաննա Ֆլիպոն անունով, առավել հայտնի որպես Մադամ Ռոլան, ֆրանսիացի հեղափոխական, սալոնիստ և գրող էր։
Lyoobine/Ավազարկղ2 |
---|
Սկզբում նա հանգիստ և աննկատ կյանք էր վարում որպես գավառական մտավորական իր ամուսնու՝ տնտեսագետ Ժան-Մարի Ռոլան դե լա Պլատիերի հետ: Քաղաքականությամբ նա սկսեց հետաքրքրվել միայն այն ժամանակ, երբ 1789 թվականին բռնկվեց Ֆրանսիական հեղափոխությունը: Հեղափոխության առաջին տարիները նա անցկացրել է Լիոնում, որտեղ նրա ամուսինն ընտրվել էր քաղաքային խորհրդի անդամ: Այս ընթացքում նա կապեր է հաստատել քաղաքական գործիչների և լրագրողների հետ։ Լիոնի զարգացումների մասին նրա զեկույցները տպագրվել են ազգային հեղափոխական թերթերում:
1791 թվականին ամուսինները բնակություն հաստատեցին Փարիզում, որտեղ Մադամ Ռոլանը շուտով հաստատվեց որպես «Ժիրոնդիստներ» քաղաքական խմբի առաջնորդ, որը առավել զուսպ հեղափոխական խմբակցություններից մեկն էր: Նա հայտնի էր իր խելքով, խորաթափանց քաղաքական վերլուծությամբ և համառությամբ, ինչպես նաև լավ լոբբիստ և բանակցող էր: Սալոնը, որը նա կազմակերպում էր իր տանը շաբաթը մի քանի անգամ, քաղաքական գործիչների համար կարևոր հանդիպման վայր էր: Այնուամենայնիվ, նա նաև համոզված էր իր մտավոր և բարոյական գերազանցության մեջ և իրենից վանեց այնպիսի կարևոր քաղաքական առաջնորդների, ինչպիսիք են Ռոբեսպիեռը և Դանտոնը:
Ի տարբերություն ֆեմինիստ հեղափոխական Օլիմպիա դե Գուժի և Էտտա Պալմի, Մադամ Ռոլանը կանանց քաղաքական իրավունքների ջատագով չէր։ Նա կարծում էր, որ կանայք պետք է շատ համեստ դեր ունենան հասարակական և քաղաքական կյանքում։ Նույնիսկ նրա կենդանության օրոք շատերի համար դժվար էր այս դիրքորոշումը համաձայնեցել քաղաքականության մեջ իր ակտիվ մասնակցության և Ժիրոնդիստների շարքերում նրա կարևոր դերի հետ:
Երբ 1792 թվականին իր ամուսինը անսպասելիորեն դարձավ ներքին գործերի նախարար, նրա քաղաքական ազդեցությունը մեծացավ։ Նա վերահսկում էր նախարարական նամակների, հուշագրերի և ելույթների բովանդակությունը, մասնակցում էր քաղաքական նշանակումների վերաբերյալ որոշումների կայացմանը և ղեկավարում էր Ֆրանսիայում հասարակական կարծիքի վրա ազդելու համար ստեղծված բյուրոն: Նրանով միաժամանակ հիանում և նախատում էին նրան, և հատկապես ատում էին փարիզյան սանկյուլոտները։ Հրապարակախոսներ Մարատը և Էբերը զրպարտչական արշավ էին իրականացրել Մադամ Ռոլանի դեմ ՝ որպես Ժիրոնդիստների և ավելի արմատական Յակոբինների և Մոնտանյարների միջև իշխանության համար պայքարի մաս: 1793 թվականի հունիսին նա դարձավ առաջին ժիրոնդիստուհին, ով ձերբակալվեց Ահաբեկչության ժամանակաշրջանում, և մի քանի ամիս անց գիլիոտինացվեց։
Մադամ Ռոլանն իր հուշերը գրել է մահապատժից մի քանի ամիս առաջ բանտում գտնվելու ժամանակ։ Դրանք, ինչպես նաև իր նամակները, տեղեկատվության արժեքավոր աղբյուր են ֆրանսիական հեղափոխության առաջին տարիների մասին։