Մասնակից:Ռեվեկա Մարգարյան/Ավազարկղ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ջոն Բալիոլ[1],կամ Թում Թաբարդ (նշանակում է զինանշան), եղել է Շոտլանդիայի թագավոր 1292-1296 թվականներին: Նորվեգիայի սպասուհի Մարգարետի[2] մահից հետո Շոտլանդիան մտավ միջպետական շրջան, որի ընթացքում Շոտլանդիայի թագի համար առաջարկվեցին մի քանի մրցակիցներ : Նրանցից Բալիոլը ընտրվեց որպես Շոտլանդիայի նոր թագավոր մի խումբ ընտրված ազնվականների կողմից՝ Անգլիայի թագավոր Էդվարդ I-ի գլխավորությամբ։
Էդվարդն օգտագործեց իր ազդեցությունը Շոտլանդիային ենթարկելու համար և խաթարեց Բալիոլի թագավորությունը՝ Շոտլանդիային վերաբերվելով որպես Անգլիայի վասալի[3]։ Էդվարդի ազդեցությունը Շոտլանդիայի գործերի վրա արատավորեց Բալիոլի թագավորությունը, և շոտլանդական ազնվականությունը նրան պաշտոնանկ արեց և փոխարենը կառավարելու համար նշանակեց Տասներկու հոգուց բաղկացած խորհուրդ: Այս խորհուրդը պայմանագիր ստորագրեց Ֆրանսիայի հետ, որը հայտնի է որպես «Օլդ» դաշինք։
Ի պատասխան՝ Էդվարդը ներխուժեց Շոտլանդիա՝ սկսելով Շոտլանդիայի անկախության համար[4] պատերազմները։ 1296 թվականին Շոտլանդիայի պարտությունից հետո Բալիոլը հրաժարվեց գահից և բանտարկվեց Լոնդոնի աշտարակում[5]։ Ի վերջո, Բալիոլին ուղարկեցին Ֆրանսիայի իր կալվածքները և թոշակի անցավ անհայտության մեջ՝ այլևս չմասնակցելով քաղաքականությանը: Այնուհետև Շոտլանդիան մնաց առանց միապետի մինչև Ռոբերտ Բրյուսի[6] գահակալությունը 1306 թվականին: Ջոն Բալիոլի որդին՝ Էդվարդ Բալիոլը[7] հետագայում հավակնում էր Շոտլանդիայի գահին ընդդեմ Բրյուսի պահանջի, երբ փոքրամասնություն էր Ռոբերտի որդի Դեյվիդը[8]: