Գոր Վիդալ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Յուջին Լյութեր Գոր Վիդալ (անգլ.՝ Gore Vidal, հոկտեմբերի 3, 1925(1925-10-03)[1][2][3][…], Վեստ Փոյնթ, Օրենջ շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] - հուլիսի 31, 2012(2012-07-31)[5][1][2][…], Հոլիվուդ Հիլս, Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկացի գրող և հասարակական մտավորական, որը հայտնի է իր էպիգրամատիկ խելքով, էրուդիցիայով և հայրապետական ձևով։ Վիդալը բիսեքսուալ էր, և իր վեպերում և էսսեներում հարցաքննում էր սոցիալական և մշակութային սեռական նորմերը, որոնք նա ընկալում էր որպես ամերիկյան կյանքի շարժիչ ուժ[10]։ Գրականությունից դուրս Վիդալը մեծապես զբաղվում էր քաղաքականությամբ։ Նա երկու անգամ անհաջող պաշտոն ստանձնեց որպես Դեմոկրատական կուսակցության թեկնածու, նախ՝ 1960 թվականին ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատում (Նյու Յորքի համար), իսկ ավելի ուշ՝ 1982 թվականին՝ ԱՄՆ Սենատում (Կալիֆորնիայի համար)։
Գոր Վիդալ անգլ.՝ Gore Vidal | |
---|---|
Ծնվել է | հոկտեմբերի 3, 1925(1925-10-03)[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Վեստ Փոյնթ, Օրենջ շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] |
Մահացել է | հուլիսի 31, 2012(2012-07-31)[5][1][2][…] (86 տարեկան) |
Մահվան վայր | Հոլիվուդ Հիլս, Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ |
Գերեզման | Ռոք Քրիք գերեզմանատուն |
Քաղաքացիություն | ԱՄՆ |
Մայրենի լեզու | անգլերեն |
Կրոն | աթեիզմ |
Կրթություն | Ֆիլիպսի ակադեմիան Էքսետերում, Sidwell Friends School? և Սեյնթ Ալբանս դպրոց |
Երկեր | Myra Breckinridge? |
Մասնագիտություն | դրամատուրգ, դերասան, սցենարիստ, վիպասան, ակնարկագիր, գրող, գրական քննադատ, ոչ գեղարվեստական գրող, գիտաֆանտաստիկ գրող, քաղաքական գործիչ, լրագրող, արձակագիր, հրապարակախոս և հեղինակ |
Ամուսին | Howard Austen?[6] |
Ծնողներ | հայր՝ Eugene Luther Vidal?[6], մայր՝ Nina S. Gore?[6] |
Կուսակցություն | Դեմոկրատական կուսակցություն |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա և Ամերիկա Ուեսթի գրողների գիլդիա[9] |
Gore Vidal Վիքիպահեստում |
ԱՄՆ սենատորի թոռ Վիդալը ծնվել է բարձր դասի քաղաքական ընտանիքում։ Որպես քաղաքական մեկնաբան և էսսեիստ՝ Վիդալի հիմնական ուշադրությունը Միացյալ Նահանգների պատմությունն ու հասարակությունն էր, հատկապես այն, թե ինչպես ռազմատենչ արտաքին քաղաքականությունը երկիրը հասցրեց անկումային կայսրության[11]։ Նրա քաղաքական և մշակութային էսսեները տպագրվել են «Ազգ», «Նոր պետական գործիչ», «Նյու Յորքի գրքերի ակնարկ» ամսագրերում։ Որպես հասարակական մտավորական, Գոր Վիդալի արդիական բանավեճերը սեքսի, քաղաքականության և կրոնի վերաբերյալ այլ մտավորականների և գրողների հետ երբեմն վերածվում էին վեճերի այնպիսի մարդկանց հետ, ինչպիսիք են Ուիլյամ Ֆ. Բաքլի կրտսերը և Նորման Մեյլերը։
Որպես արձակագիր՝ Վիդալն ուսումնասիրել է կոռուպցիայի բնույթը հասարակական և անձնական կյանքում։ Նրա պատմելու ոճը արթնացնում էր իր պատմությունների ժամանակն ու վայրը, ուրվագծում էր նրա հերոսների հոգեբանությունը[12]։ Նրա երրորդ վեպը՝ «Քաղաքը և սյունը» (1948 թ.), վիրավորեց պահպանողական գրքերի գրախոսների գրական, քաղաքական և բարոյական զգայունությունը, քանի որ սյուժեն նվիրված էր արական սեռի անտակտորեն ներկայացված միասեռական հարաբերություններին[13]։ Պատմական վեպի ժանրում Վիդալը վերստեղծել է Հուլիանոս Ուրացողի (մ.թ. մ.թ. 361–363) կայսերական աշխարհը Ջուլիանում (1964)։ Հուլիանոսը հռոմեական կայսրն էր, ով փորձեց վերահաստատել հռոմեական բազմաստվածությունը՝ հակազդելու քրիստոնեությանը[14]:Սոցիալական երգիծանքի մեջ Միրա Բրեքինրիջը (1968) ուսումնասիրում է գենդերային դերերի և սեռական կողմնորոշման փոփոխականությունը որպես սոցիալական կառուցումներ, որոնք հաստատված են սոցիալական բարքերով[15]։ «Բուր»(1973) և «Լինկոլն» (1984) ֆիլմերում յուրաքանչյուր հերոս ներկայացվում է որպես «Ժողովրդի մարդ» և որպես «Մարդ»՝ պատմողական ուսումնասիրության մեջ, թե ինչպես են անհատականության հանրային և մասնավոր կողմերը ազդում Միացյալ Նահանգների ազգային քաղաքականության վրա[16]։