وجرهیانه
From Wikipedia, the free encyclopedia
وَجرهیانه (Vajrayana) (در سانسکریت به معنای «راه و وسیلهٔ دستیابی از جنس آذرخش») که بودیسم تانتری نیز نامیده میشود، شاخهای از بودیسم است. وجرهیانه جنبههای صوفیانه دارد و خاستگاه آن از هند است.
واژه وجره به معنی آذرخش و همچنین الماس است و استفاده از آن به «درخشان بودن و استوار بودن» اشاره دارد و به این خاطر که پیروان آن معتقدند برای رسیدن به مرحله بودا شدن، راهی سریعتر، درخشانتر و باثباتتر یافتهاند این نام را به کیش خود دادهاند. منظور از وجره در نام این کیش، همان «حق» و «واقعیت» است. وجرهیانه (راه الماس) پس از مَهایانه (راه بزرگ) و هینهیانه (راه کوچک) سومین مکتب بزرگ بوداگرایی است. در مکتب وجرهیانه پیر (لاما) بهعنوان راهنما و مرشد و پشتیبان نقش بزرگی در رسیدن به «بیدارشدگی» ایفا میکند و از این رو این مکتب را لامائیسم (لاماگرایی) هم نامیدهاند. پیر بزرگ را هم در این مکتب در تبت دالایی لاما مینامند.
هدف وجرهیانه رسیدن به حالت بوداشدگی است تا با آن، دیگر موجودات ذیشعور را نیز بتوان به «بیدارشدگی» سوق داد. از وجه مشخصههای اصلی شاخه وجرهیانه بودیسم، پرداختن آن به عناصر عرفانی و (تا حدودی) باطنی است و آیینها و رسومات در آن از جایگاه مهمی برخوردار است. به دلیل پرداختن به عناصر «رازوَرزانه»، آن را بودیسم باطنی نیز مینامند. وجرهیانه (راه الماسگونه) را با نامهایی مانند لامائیسم (مُرشِدگرایی)، تانترا (افسونگویی)، مانترایانه (راه وِردمحور)، بودیسم تانترایی (بوداباوری افسونگرا) هم مینامند.