جین (دین)
From Wikipedia, the free encyclopedia
آیین جَین (जैन) یا جَینیسم (به انگلیسی: Jainism) یکی از دینهای هندی است، که از هند و در سده ۵ تا ۷ قبل از میلاد برخاسته است. آیین جین هدفش را فراهم کردن مسیری به سمت پاکسازی روحانی و رستگاری معرفی میکند، که بر اساس اعتقادات این آیین، از طریق زندگی بر پایه سنت آهیمسا (پرهیز از آزار هرگونه جاندار) قابل دستیابی است.
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
در واقع کلمه جین (जैन) از لغتی در زبان سانسکریت میآید که به معنی فتح کردن است. این اشارهای به جنگی درونی علیه نفسانیات، شهوات و حواس بدنی است، که راهبان آیین جین باور داشتند، آنها را به دانستن همه چیز، و پاکسازی روان یا رستگاری میرساند.
آیین جین در کنار دین هندویی و آیین بودایی تنها مذاهب زنده هند باستاناند. آیین جین در گذر تاریخ رفتهرفته به فرهنگی مبدل شده و نقش عمدهای در توسعه فلسفه و منطق، هنر و معماری، ریاضی و نجوم و ادبیات هندی داشتهاست. آیین جین مفاهیم مشترک زیادی با هندوئیسم و آیین بودایی دارد، که ناشی از پیشزمینه فرهنگی و زبانی مشترک آنها است.
مورخان در گذشته عموماً به آیین جین چونان شاخهای از هندوئیسم یا بدعتی در آیین بودایی مینگریستند، ولی مقبولیت این دیدگاهها امروزه از میان رفتهاست، چنانکه به نقل از دانشنامه بریتانیکا آیین جین را باید پدیدهای مستقل نگریست، که بخشی جداییناپذیر از سنتها و باورهای رایج در آسیای جنوبی را تشکیل میدادهاست.[1]
به گفته دانشنامه کلمبیا آیین جین در اعتراض به آداب آیین هندوئیسم، بهویژه مراسم قربانی کردن در آن و قدرت و نفوذ وداها به وجود آمد. پیدایش آیین جین را به ۲۴ پیشوا نسبت میدهند، که یکی پس از دیگری، جانشین هم شدهاند. بنا بر دانشنامه کلمبیا بهنظر میآید آخرین این پیشوا - که نامش مهاویرا بود- شخصیتی واقعی (و نه افسانهای) دارد. مهاویرا رهبانیت بسیار شدید، و مراقبت خود در تمام زندگی جهت گریز از چرخه باززایی را آموزش میداد.[2]
پیروان این آیین، در سراسر جهان پراکنده شدهاند. آماری دقیق دربارهٔ شمار پیروان این آیین در دست نیست. دانشنامه بریتانیکا شمار ایشان نزدیک به چهارمیلیون تن در هند و صدهزار تن در دیگر نقاط جهان برآورد کردهاست.[1] دانشنامه کلمبیا شمار آنان را پنج میلیون تخمین میزند.[2]