گستا فرانکوروم (شارتری)
From Wikipedia, the free encyclopedia
گِشتا فِرانکاروم اِهِروزالِم پریگرینانتیوم[ن 1] که با نام کوتاهشدهٔ گِشْتا یا چِسْتا فِرانْکاروم (به لاتین: Gesta Francorum؛ به انگلیسی: A history of the expedition to Jerusalem؛ به فارسی: تاریخ سفر فرانکها به اورشلیم)، نیز شناخته میشود، رویدادنامهای تاریخیست به زبان لاتین که در باب نخستین جنگ صلیبی که در سه مرحله (در سالهای ۱۱۰۱، ۱۱۰۶ و ۱۱۲۴ تا ۱۱۲۷ میلادی) توسط فوشیه شارتری، کشیش و وقایعنگار و از شرکتکنندگانِ جنگ اول صلیبی، نوشته شدهاست. وی کشیش، وقایعنگار و از شرکتکنندگان در نخستین جنگ صلیبی بودهاست که پس از حضور در مجمع کلرمون، به همراه استفان بلوایی در اکتبر ۱۰۹۶ عازم شرق شد و پس از مدتی مبدل به کشیش مخصوص بالدوین بویونی شد و تا زمان مرگش در شرق و اورشلیم ماند. وی حاصل مشاهدات خود را در کتابی حجیم با عنوان گشتا فرانکاروم یا سفر فرانکها به اورشلیم در سه مرحله به نگارش درآورد که این اثر در مکتب تاریخنگاری اروپایی جنگهای صلیبی، اثری جامع و معتبر بهشمار میرود. این کتاب برای نخستین بار به کوشش هنریش هاگنمیر منتشر و همچنین این کتاب توسط فرانسیس ریتا ریان برای نخستین بار بهطور کامل به زبان انگلیسی ترجمه شد.
نویسنده(ها) | فوشیه شارتری |
---|---|
عنوان اصلی | Gesta Francorum Iherusalem peregrinantium تاریخ سفر فرانکها به اورشلیم |
کشور | اورشلیم، پادشاهی اورشلیم |
زبان | لاتین |
مجموعه | رویدادنامههای صلیبی |
موضوع(ها) | نخستین جنگ صلیبی |
گونه(های) ادبی | رویدادنامه |
شمار صفحات | نامشخص (۳ بخش) |
این کتاب مشتمل بر زمینههای وقوع جنگ صلیبی اول و تاریخ وقایع آن از آغاز و پیامدهای آن در سرزمینهای آن سوی دریا تا ۱۱۲۷ و در سه بخش مفصل است. فوشیه در بخش نخست به ذکر حوادث و وقایع از مجمع کلرمون و آغاز جنگ صلیبی تا وفات گادفری بوین میپردازد. بخش دوم این اثر مشتمل بر گزارش سلطنت بالدوین یکم و اقدامات وی تا زمان مرگش در ۱۱۱۸ است و بخش سوم نیز حاوی روی کار آمدن بالدوین دوم در سال ۱۱۱۸ و اقدامات وی تا زمان مرگ فوشیه شارتری در اورشلیم است.
گشتا که به معنای رویداد یا رخداد است، به صورت رویدادنامه به شیوهٔ تاریخنگاری کلاسیک اروپایی نوشته شدهاست. این کتاب دارای ویژگیهایی است که از آن جمله میتوان به جامعیت و معتبر بودن اخبار ذکر شده در آن، صداقت و درستی نویسنده، استناد به آثار مؤلف گمنام گشتا و ریمون آگیلی، استناد به مطالب انجیل و دیگر کتابهای مقدس، استفاده از اشعار منظوم (قطعات منظوم) اجتماعی، مذهبی دینی و حماسی، شرح وقوع حوادث طبیعی، نظیر زلزلههای مهیب و خسوف و کسوف و …، استفاده اسرارآمیز از تاریخها و زمانهای طالعبینانه و نجومی و … اشاره کرد. در مورد این اثر برعکس کتاب گشتا، نظرات و تحلیلهای زیادی وجود ندارد که میتوان به استیون رانسیمان اشاره کرد در اثر خود، تاریخ جنگهای صلیبی، در مورد این کتاب نظر دادهاست. وی معتقد است فوشیه شارتری از داناترین و قابل اعتمادترین وقایعنگاران لاتین است که با وجود وفاداری شدیدش به بالدوین یکم، وقایع را همواره با دیدهای واقعبینانه و بدون تعصب و جانبداری بررسی کردهاست.