نانوفناوری
یک میلیاردم مواد / From Wikipedia, the free encyclopedia
نانوفناوری،[1] فناوری نانو یا نانوتکنولوژی (به انگلیسی: Nanotechnology) به استفاده از مواد در ابعاد اتمی، مولکولی و فرامولکولی در کاربردهای صنعتی گفته میشود. اولین توصیف گسترده از نانوتکنولوژی، «اهداف فناورانه خاص برای دستکاری دقیق اتمها و مولکولها برای ساخت محصولاتی با ابعاد میکرو (۶-۱۰) بوده که اکنون به عنوان نانوتکنولوژی مولکولی شناخته میشود.[2][3] متعاقباً توصیف کلی تری از فناوری نانو توسط طرح ملی فناوری نانو (آمریکا) ایجاد شد که فناوری نانو را به عنوان «دستکاری ماده که حداقل یک بُعد آن از ۱ تا ۱۰۰ نانومتر (۹-۱۰) باشد»، تعریف کرد. این تعریف این واقعیت را منعکس میکند که اثرات مکانیک کوانتوم در این بُعد نانومتری مهم بوده، و تعریف از یک هدف خاص فناورانه به یک دسته تحقیقاتی شامل همه انواع تحقیقات و فناوریهایی که با خواص ویژه موادی که در آستانه اندازه داده شده سر و کار دارند، تغییر کرد. در نتیجه عبارتهایی جمعی مانند «فناوریهای نانو» یا «فناوریهای ابعاد-نانو» به طیف گستردهای از تحقیقات و کاربردها اشاره دارد که ویژگی مشترک همه آنها «اندازه» است.
دانشمندان در حال حاضر دربارهٔ پیامدهای آینده نانوفناوری بحث میکنند. فناوری نانو ممکن است بتواند بسیاری از مواد و دستگاههای جدید را با طیف گستردهای از کاربردها برای مثال نانوپزشکی، نانو الکترونیک، تولید انرژی مواد زیستی و محصولات مصرفی ایجاد کند. از سوی دیگر، نانوفناوری مانند بسیاری از فناوریهای دیگر باعث ایجاد موضوعات بحثبرانگیز شدهاست، از جمله نگرانی در مورد سمیت و اثرات زیستمحیطی نانومواد،[4] تأثیرات بالقوه آنها بر اقتصاد جهانی و همچنین گمانه زنی در مورد سناریوهای مختلف پایان جهان.