لیویوس آندرونیکوس
شاعر در روم باستان / From Wikipedia, the free encyclopedia
لوسیوس لیویوس آندرونیکوس (به انگلیسی: Lucius Livius Andronicus؛ حدود ۲۸۴ تا حدود ۲۰۵ پیش از میلاد)[1] یک نمایشنامه نویس و شاعر حماسهسرای یونانی-رومی دوره جمهوری روم به زبان لاتین باستان بود. او اولین شاعر رومی است که نامش در تاریخ باقی مانده است.[2]
لوسیوس لیویوس آندرونیکوس Lucius Livius Andronicus | |
---|---|
زاده | حدود ۲۸۴ پیش از میلاد تارانتو |
درگذشته | حدود ۲۰۵ پیش از میلاد رم |
پیشه | نویسنده؛ نمایشنامه نویس؛ شاعر |
زبان(ها) | لاتین |
کار(های) برجسته | ترجمه ادیسه |
لیویوس آندرونیکوس اصلاً یونانی بود که در جریان تصرف شهر تارانتو اسیر رومیان شد و کارش را به عنوان یک مربی در خدمت یک خانواده اشرافی در رم با ترجمه آثار یونانی به لاتین، از جمله ادیسه اثر حماسی هومر، آغاز کرد[3] و در روم معلم یونانی و لاتین شد. بهمرور زمان، این ترجمه جای قانون دوازده لوحه را گرفت و کتاب قرائت گردید. زبان لاتین در نتیجهی این ترجمه شکل ثابتی پیدا کرد و کتابهای دیگر یونانی نیز ترجمه شد و طرز آموزش و پرورش و سازمان فرهنگ یونان در روم مورد توجه و اقتباس واقع گشت.[4] در ابتدا قرار بود آنها از او در شیوههای آموزشی در مدرسهای که تأسیس کرد استفاده کنند. اما لیویوس آندرونیکوس به نوشتن هر دو گونه نمایشی تراژدی و کمدی روی آورد که به عنوان اولین آثار نمایشی نوشته شده در زبان لاتین باستان شناخته میشوند. کمدیهای او بر اساس کمدیهای جدید یونانی بودند و شخصیتهای صحنه، لباس یونانی برتن داشتند. کارها و شیوه او بعدها توسط دیگران ادامه و توسعه یافت و گفته میشود ادبیات رومی با «لیویوس آندرونیکوس» آغاز گردید.
بر طبق نظر هوراس، ادبیات روم یا لاتین از سال ۲۴۰ پیش از میلاد، با لیویوس آندرونیکوس آغاز میشود. تا قبل از آن، ادبیات ایتالیا شامل دعاها، آوازهای مناسب جشنها، اشعار طنزآمیز و نمایشهای کوتاه و خندهآور ابتدایی بود. از این ادبیات تنها قطعاتی باقی مانده است. لیویوس و جانشینان وی به ترجمه، اقتباس و تقلید از روی نمونههای یونانی پرداختند. تا پیش از ۲۷ ق. م کمتر اثر لاتینی از شعر و نثر یافت میشود که از نمونههای یونانی تأثیر نپذیرفته باشد. نخستین نمونههای تراژدی، کمدی، حماسه، اشعار غنایی، خطابه و تاریخ روم به ترتیب از روی آثار اوریپید (Euripides)، مناندر (Menander)، هومر (Humer)، سافو (Safus)، دموستن (Demusten) و توسیدید (Thucydides) به وجود آمدند.